Als er één woord is die de kinderjaren van Spencer Tracy kan omschrijven dan is het wel... rebels. In de fase van de lagere school werd hij maar liefst door vijftien scholen (!) de verdere toegang tot hun gebouwen ontzegd. Het positieve hiervan was wel dat, toen hij de overstap naar de middelbare school moest maken, hij zich een andere attitude had aangemeten en goede schoolresultaten haalde, hij overwoog zelfs even het priesterschap...

Spencer Tracy studeerde aan de Northwestern Military Academy toen hij zich in 1917 aansloot bij de marine om na het einde van de Wereldoorlog terug te keren naar de vermelde school.
We schrijven 11 januari 1921 wanneer Spencer Tracy, zoon van een verkoper van vrachtwagens, zich aansluit bij het Ripon College en meerbepaald de toneelgroep. De reacties op de manier waarop hij een hoofdrol vertolkte in een stuk waren zo lovend dat hij besloot om van acteren zijn beroep te maken. Op 16 april 1922 liet hij zich aansluiten bij de American Academy of Dramatic Arts in New York en had in datzelfde jaar zijn eerste figurantenrolletje op Broadway te pakken in het stuk R.U.R. van Karel Capek.

Maar de jaren '20 waren voor Tracy vooral gekenmerkt door armoede, in die mate zelfs dat hij elk aanbod voor een rol met beide handen aannam maar andere dingen moest doen om het hoofd financieel boven water te houden: werken als piccolo, conciërge, deur-aan-deur-verkoper, enz...

Na een periode van meegaan met rondtrekkende toneelgroepen en shows van één avond was hij te zien in het Broadway-stuk Yellow (1926) maar het was vooral zijn rol in Baby Cyclone (1927) die een bijzondere waardering kreeg van zowel het publiek als de pers. Maar drie flops op rij in 1929 (Conflict, Nigger Rich en Veneer) zorgden er voor dat zijn (toneel)carrière tot stilstand kwam.

Dan maar film dacht Tracy waarna hij te zien was in twee low budget kortfilms die in New York werden opgenomen: in Taxi Talks als gangster, in Hard Guy als een Wereldoorlog I veteraan. Toen hij de hoofdrol van een ter dood veroordeelde moordenaar in het Broadway stuk The Last Mile vertolkte, werd dit opgemerkt door John Ford die prompt Fox overtuigde om de acteur binnen te halen en een rol te geven in de misdaadfilm Up the River (1930) met Humphrey Bogart die van de New Yorkse toneelplanken kwam. Het werd Tracy's langspeelfilmdebuut. De film werd een hit voor Fox en Tracy tekende een contract met de studio. Maar Fox zette hierna Tracy in bij de verkeerde films. Wat hij daarin deed was meer dan goed, maar het waren geen kaskrakers en Fox bleef weigerachtig staan om de acteur een rol te geven in een absolute topfilm. Het maakte er de samenwerking niet beter op. Spencer Tracy begon zwaar te drinken, kreeg het aan de stok met producers en regisseurs en verdween soms dagen van de filmset, één keer zelfs een paar weken. Fox leende hem ook even uit aan Columbia voor een rol met Loretta Young in Man's Castle (1933), een romantische film van Frank Borzage tegen de achtergrond van de tijd van de Depressie periode. Meteen ook het begin van een affaire van Tracy met Young. Die duurde een jaar en eindigde toen hem gevraagd werd om te scheiden en hij dit weigerde.

Het bracht Fox alsnog op andere gedachten en men gaf hem onder druk van producent Jese L. Lasky een rol in de prestige-productie The Power and the Glory (1933). Voor Tracy was het de meest uitdagende rol ooit maar toen de box office van de film tegenviel stond het vast voor de studio: Spencer Tracy zou nooit een box office ster worden. Gevolg: hij was tot einde contract enkel maar te zien in tweederangsproducties.
Het drankmisbruik van Tracy zorgde voor veel problemen en ellende bij Fox. Toen hij op een avond heel dronken was besloot men hem op te sluiten in de studio. Toen hij de dag daarna wakker werd werkte hij zijn woede uit op de set van Dante's Inferno (1935), overigens zijn laatste film voor Fox. Toen hij terug in slaap viel werd hij ontzet door de security van Fox, in een dwangbuis... Sommige bronnen maakten melding van maar liefst $ 100.000 aan schade (!).
Een andere keer, op 11 maart 1935, werd hij tijdens de draaiperiode van een film, gearresteerd in Yuma, Arizona voor openbare dronkenschap en het vernielen van meubilair.
Niettegenstaande ook Louis B. Mayer het gevoel had dat bij de acteur het vuur ontbrak om de bioscoopkassa's te laten rinkelen dreef Irving Thalberg, toen nog het hoofd van de productie bij de studio, zijn wil door en haalde de acteur binnen bij MGM. In 1935 tekende Spacey er een contract.

Het bijzondere talent van Spencer Tracy zou doen vermoeden dat hij van de ene hoofdrol in de andere rolde maar dat was nu net niet zo. Meerder producenten gaven als reden voor het gebrek aan hoofdrollen dat zijn "onregelmatige gelaatstrekken hem ongeschikt maakten voor hoofdrollen" (!). Maar het lijstje van filmprijzen/Oscars bevestigt dat Spencer Tracy hoe dan ook een uitzonderlijk talent was. Hij was trouwens de eerste acteur die twee jaar op rij een Oscar won, in 1938 en 1939 voor respectievelijk Captains Courageous en Boys Town. Het zou nog duren tot 1993 en 1994 voor iemand hem dit nog eens na deed. Die eer was weggelegd voor Tom Hanks.

Op 12 september 1923 trouwde Spencer Tracy met Louise Treadwell, een actrice die voornamelijk in de toneelwereld actief was. Het paar kreeg twee kinderen. John werd geboren op 26 juni 1924 en was volledig doof. Daarenboven had hij ook een zwakke gezondheid waardoor hij zijn leven lang in een verzorgingscentrum moest verblijven. Hun dochter Susan/Susie werd acht jaar later geboren, op 1 juli 1932.
De katholieke geaardheid en overtuiging van de acteur maakten het echter praktisch onmogelijk om zijn huwelijk met Louise Treadwell te ontbinden niettegenstaande het paar jarenlang gescheiden leefde.
Niet dat Tracy het bij die ene partner hield. Zo werd zijn romance met Loretta Young begin de jaren '30 breed uitgesmeerd in de pers. De duurzame relatie met Katharine Hepburn die maar liefst 25 jaar en eigenlijk tot aan zijn dood duurde (!) werd door de schandaalpers en roddelbladen echter ontzien op redactioneel vlak. Voor de volledigheid vermelden we nog dat tijdens de opnames van Mannequin (1937) het gerucht de ronde deed dat hij een affaire had met Joan Crawford maar, voor zover het klopt, verliet hij deze keer vrouwlief Louise en de kinderen niet.
De komedie Woman of the Year (1942) was de eerste film waarin Tracy en Hepburn samen te zien waren, in totaal stonden ze negen keer samen voor de camera. Maar op de set van Tribute to a Bad Man liep het uit de hand. Tracy vond dat hij de bevelen moest geven op de set en dat was niet naar de zin van regisseur Robert Wise. Tracy werd van de film weggehaald en kreeg zijn ontslag, meteen het einde van een carrière van pakweg twintig jaar bij de studio.
Zijn gezondheid leed er onder, hij trok zich terug in zijn huurhuis maar kwam in contact met Stanley Kramer die hem naar de laatste fase in zijn carrière leidde met sterke rollen in onder andere Inherit the Wind als advocaat en de sterke rol van de rechter in Judgement at Nuremberg (1961) als resultaat. Tracy kreeg echter te kampen met een longemfyseem wat er voor zorgde dat zijn laatste rol die was in Guess Who's Coming to Dinner? van Stanley Kramer, ook al met Katharine Hepburn. Veertien dagen nadat de opnames van de film waren afgerond overleed Spencer Tracy thuis in Beverly Hills aan een hartfalen. De officiële versie is dat de huishoudster hem vond om 6 uur 's morgens, bezweken aan de keukentafel. Hepburn beweerde echter dat hij overleed om 03:00 's nachts wat zou kunnen betekenen dat ze aanwezig was toen hij stierf.
De uitvaart vond plaats in de Immaculate Heart of Mary Church in Hollywood. Katharine Hepburn was niet aanwezig en werd ook niet opgenomen in Tracy's testament.

In zijn glorieperiode werd Spencer Tracy omschreven als 'de beste filmacteur van de wereld'. Toen men hem ooit persoonlijk confronteerde met zijn talent was zijn antwoord: "Een goede acteerprestatie hangt af van de rol en van de bijdrage die de acteur zelf levert... mijn bijdrage is Spencer Tracy."

Er werden verschillende biografieën uitgebracht van Tracy. In 1970 verscheen Spencer Tracy, geschreven door Larry Swindell, in 1973 Tracy and Hepburn van de hand van Garson Kanin. In 1989 werd Spencer Tracy uitgebracht, geschreven door Bill Davidson. En in 1997 lag het boek van Christopher Andersen in de boekenrekken met de betekenisvolle titel An Affair To Remember: The Remarkable Love Story Of Katharine Hepburn And Spencer Tracy.