Drie hoera’s - vier mag ook - voor de Zwitserse arts-alchemist-botanicus-theoloog-astroloog Philippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim - Paracelsus voor de vrienden - die het in zijn schrijfsels in de jaren stillekes van de zestiende eeuw voor het eerst had over de waternimf Undine. Al dan niet met wat inspiratie van de Griekse mythologie in het algemeen en de Nereid-dochters van zeegod Poseidon in het bijzonder.

De legende van de waternimf bleek een blijver: Hans Christian Andersen zorgde in 1837 met zijn kleine zeemeermin voor een kindvriendelijke spin-off en de Duitser Friedrich de la Motte Fouqué kwam eerder in 1811 op de proppen met de novelle Undine waarin een waternimf met een ridder trouwt in de hoop zo menselijk te kunnen worden en blijven. Ook in de klassieke muziek vond Undine haar weg: onder meer Debussy schreef een stuk dat geïnspireerd was op de watersaga. En ook de popcultuur omarmt de eeuwenoude legende, getuige de undine in het Marvelkwartet The Elementals.

Christian Petzold liet zich voor zijn hedendaagse interpretatie naar eigen zeggen het meest inspireren door de insteek van de Oostenrijkse auteur Ingeborg Bachmann die in 1961 een Undine-monoloog publiceerde vanuit het ik-personage. Ook Petzold kiest grotendeels voor het vrouwelijke perspectief. Dat is al duidelijk in de openingsscène waarin Undine een afvallige minnaar waarschuwt dat ze hem gaat vermoorden wanneer hij haar bedriegt of hun relatie verbreekt. Een suspenseaftrap in wat in de eerste plaats een mythische en passionele liefdesfabel is. De keuze om de mythe van Undine in te kapselen binnen de moderne tijd maakt de narratie extra boeiend.

Petzold verklaart de magie niet: wat je ziet is wat je moet geloven. Zoals duiker Christoph doet wanneer hij zich als vanuit een soort lotsbestemming tot Undine aangetrokken voelt - en vice versa. Een romance die de cineast doorspekt met sloten borrelende poëzie en een snuif magisch-realisme. En historisch realisme: knap ook hoe Petzold grote stukken van het verhaal parallel koppelt aan de geschiedenis van de Berlijnse stadsarchitectuur. En hoe hij verschillende locaties in de film laat terugkomen als ankerplaats voor de verdoemde geliefden voor wie niet zozeer het water maar de aarde veel te diep was.

Extra applaus is er voor de vertolkingen van Paula Beer en Franz Rogowski. Die stonden al op het voorplan in Petzolds vluchtelingenallegorie Transit en hij vond hun chemie toen zo sterk dat hij geen ogenblik moest twijfelen wie te casten in de rollen van Undine en Christoph. En gelijk had en heeft hij: het samenspel van Beer en Rogowski is zo intens dat het niet moeilijk is om zelfs in een urbane setting te geloven in een verdammt, ich lieb dich sprookje waarin het tastbare nood-lot heel stilletjes voor een krop in de keel zorgt.

Gezien op Film Fest Gent.

Te zien op verschillende VoD-platformen.

• Film uit de Officiële Selectie op het Filmfestival van Gent (2020)
• Winnaar van de Zilveren Beer voor beste actrice op de Berlinale (2020)