Wat moet Filmstudio Babelsberg in Potsdam er weer verrücklich hebben uitgezien toen Wes Anderson er in maart 2024 neerstreek voor de drie maand durende opnames van The Phoenician Scheme. Meteen de vijfde film die hij kwam draaien in de befaamde in 1912 opgestarte filmstudio. Het lijkt een partnership dat inmiddels voor eeuwig en altijd is bezegeld: niet alleen krijgt Babelsberg steevast een vermelding als coproducent bij het werk van Anderson, een van de gebouwen daar werd inmiddels zelfs omgedoopt als de Wes Anderson Building.

The Phoenician Scheme is naar goede Andersongewoonte een cadeau voor het oog – en het oor. Visueel en auditief is dit opnieuw een fonkelende cinematografische traktatie, al behoort het eindresultaat niet tot het beste wat de detailcherubijn ooit op de zevendekunstmensheid heeft losgelaten. Het is niet zijn warmste film, eerder een van zijn meest mechanische en academisch berekende.

Nochtans vertrok Anderson vanuit een menselijk perspectief voor zijn dertiende worp. The Phoenician Scheme is een ode aan zijn overleden schoonvader Fouad Malouf, een ondernemer uit Libanon, door Anderson zelf omschreven als larger than life, very intelligent and a little bit scary. Benicio Del Toro wist dus meteen hoe hij hoofdpersonage Zsa-Zsa Korda mocht portretteren, al mixte Anderson ook tal van andere groter dan het leven-magnaten in de inspiratiemix, gaande van oliemagnaat Calouste Gulbenkian tot mediaslokop William Randolph Hearst. Daarnaast had Anderson nog een lijstje met films en filmnamen die hij hier wou eren: wie goed voorbereid wil kijken duikt vooraf beter nog maar eens in Jean Renoirs La régle du jeu en de oeuvres van Luis Buñuel, Michael Powell en Emeric Pressburger. Onder andere.

Referentiegejongleer of niet, uiteraard breit Anderson eens te meer een excentriek hoofdstuk aan zijn eigen unieke universum. Met op het voorplan dus rijke pief Korda die in de jaren vijftig een groot infrastructuurproject op poten wil zetten in Fenicië, grosso modo het gebied waar nu Libanon en Syrië te vinden zijn. Dat project is bijlange na niet zuiver op de graat en krijgt kritiek van niet zo bevriende mogendheden die proberen om Korda’s plannen te saboteren en hem en passant te liquideren. Het opdrijven van de prijs van klinknagels volstaat alvast om zijn begrootte financiële plaatje naar de verdoemenis te helpen. Waarop Korda de halve wereld afreist om zijn partners te overtuigen om aan boord te blijven. Dat terwijl hij tegelijkertijd ook de banden met zijn nonnelijke dochter Liesl probeert aan te scherpen, vooral in de hoop dat zij later zijn bedrijf gaat overnemen.

Liesl wordt vertolkt door Mia Threapleton, de dochter van Kate Winslet. Threapleton is verzot op Andersons Moonrise Kingdom en deed met succes haar uiterste best tijdens de auditie: mogen samenwerken met Anderson stond immers heel hoog bovenaan haar acteerverlanglijst. Daarnaast is de film bevolkt met de gebruikelijke parade van bekende sterren in wackomodus: ook om die reden is The Phoenican Scheme de aandacht meer dan waard. Al acteert niet iedereen zich in de kijker deze keer. Willem Dafoe en Bill Murray hebben bijna woordloze cameo’s in zwaar op de hand liggende in zwart-wit gefilmde hiernamaalssequenties, en het personage van Scarlett Johansson komt nauwelijks uit de verf. 

Of je deze prent nu bekijkt als spionagekomedie, economisch-historische satire of vader-dochterportret … ergens rond het uur lost Anderson de rol. Het narratief wordt te complex en de overkill te overdadig. Naast heel schoon zijn Andersons films vaak exhaustief, en dat is hier vooral merkbaar in het laatste halfuur. Niet dat de film dan als een pudding in elkaar zakt, maar de prent is toch fijner, smakelijker en uitbundiger tijdens de eerste hoofdstukken. 

De mooiste scène is misschien nog wel de begingenerieksequentie: het goddelijk vogelperspectief op een in bad zittende Del Toro terwijl zijn privéverpleegsters in en uit de kamer walsen op de tonen van Igor Stravinsky’s Apotheosis zou wel eens de beste niet door Brian De Palma geregisseerde De Palma-scène ooit kunnen zijn. Of hoe het zelfs bij een mindere Anderson hartelijk aanbevolen is om de tenen met blijde anticipatie in een paar cinefiele sletsen te schuiven.