In de jaren tachtig konden we rekenen op ruig mansvolk als Snake Plisskin – of een Italiaanse kloon/clown - om de wereld te redden in toekomstvisies met een reukje aan. Tegenwoordig vinden we de kwalijke geuren vooral in young adult-leefwerelden en zijn het veelal jonge deernes die dictators en andere tirannen een schop onder de kont mogen verkopen. Katniss Everdeen in “The Hunger Games” en Tris Prior in “Divergent” op kop. Goed nieuws voor de fans van de boeken en voor het jonge volkje dat gelukkig nog steeds in grote getale de pluchen filmhuizen frequenteert. De cinefiel die het intussen allemaal heeft gezien en moeite moet beginnen doen om de verschillende franchises uit elkaar te houden, is waarschijnlijk minder enthousiast. Filmfreak trouwens ook: op zich valt er op “Insurgent” kwalitatief niet veel af te dingen, maar we hebben het allemaal al te vaak gezien om hier nog wild van te worden. Zeker omdat al die dystopische toekomstvisies onderling inwisselbaar zijn, en schijnbaar niemand durft om wat (relativerende) humor tussen al die loodzware ennui te droppen.

“Insurgent” is het vervolg op “Divergent” en meteen het tweede deel uit “The Divergent Series”. Het tweede van vier, want eens te meer wordt het laatste deel uit de boekenreeks (in dit geval “Allegiant”) filmisch in twee delen gehakt. Geen vooruitzicht om wild van te worden, getuige het slaapverwekkende “The Hunger Games: Mockingjay Part 1”. Voor wie de “Divergent”-draad even kwijt is: in de nabije toekomst is Chicago onderverdeeld in vijf facties: Abnegation (de onzelfbaatzuchtigen), Amity (de vredelievenden), Candor (de eerlijken), Dauntless (de dapperen) en Erudite (de slimmerds). Op zijn zestiende moet iedereen een test afleggen om uit te maken in welke factie hij of zij de rest van zijn/haar dagen moet slijten. Sommige – de ondernemende Tris Prior op kop – passen echter niet in een welbepaalde factie en hebben de eigenschappen van meerdere groepen wat van hen divergents maakt. En dat mag niet van brave new leader Jeanine Matthews die jacht maakt op die divergenten.

“Insurgent” schiet vrij kort na de finale van “Divergent” uit de startblokken. Tris, Four, Peter en Caleb vinden onderdak bij de Amity-factie en mogen daar schuilen zolang ze niet voor problemen zorgen. Problemen die er uiteraard komen als de troepen van Jeanine in de ruïne van Tris’ ouderlijk huis een artefact vinden dat een geheim van de facties kan blootleggen. Om dat mysterie te ontsluieren moet Jeanine Tris lokaliseren, daar het artefact enkel door een divergent kan worden geopend. Het een en ander leidt naar een nieuwe confrontatie tussen Tris en Jeanine, waarbij die eerste er zich akkoord mee verklaart om vijf simulaties te doorlopen in de hoop het artefact te kunnen openen. Ook omdat ze op die manier kan achterhalen waarom haar ouders het verborgen hielden. Komen in het intrigeweb eveneens op het voorplan: de factionless – een groep waarin iedereen zit die bij geen enkele factie thuishoort en die wordt aangevoerd door Evelyn Johnson-Eaton, de moeder van Tris’ beau Four.

Regisseur Robert Schwentke (“Flightplan”, R.I.P.D.”) nam voor deze sequel de regie over van Neil Burger, en regisseert vrij onopvallend. Er zijn weliswaar een paar goede actiescènes (de ontsnapping uit het Amity-kamp bijvoorbeeld), uiteindelijk verzandt alles in een overdaad aan repetitieve digitale effecten, gezwollen dialogen en een weinig warme mengeling van déjà-vu en onverschillige gelatenheid.

Waarom “Insurgent” dan toch een sterretje meer krijgt dan “Divergent” ?  Omdat we – hoera - in een goede bui zijn, omdat het deze keer netjes binnen de twee uur blijft en omdat de cast er ondanks de magere scenariokruimels toch het beste van maakt. Shailene Woodley werkt rustig verder aan haar status van ster-in-wording, Kate Winslet amuseert zich als ‘ik ben nog kouder dan de ijsschots waar Leonardo DiCaprio zich in “Titanic” aan vastklampte’-bitch en een donkerharige Naomi Watts zorgt voor nog wat extra animo. Mocht Julianne Moore niet in “The Hunger Games” zitten, ze dook hier ongetwijfeld ook op. Neen, “Insurgent” is geen goede film, maar de doelgroep krijgt wel wat die verwacht. En dat is toch al iets waard. Zoals twee Filmfreak-sterren dus.