Valkyrie

Gewoon
Valkyrie
2008
28/01/2009
langspeelfilm
120 minuten
thriller

verdeler

20th Century Fox 20th Century Fox

acteur/actrice (18)

Tom Cruise Tom Cruise → kolonel Von Stauffenberg
Kenneth Branagh Kenneth Branagh → Henning Von Tresckow
Terence Stamp Terence Stamp → generaal Ludwig Beck
Bill Nighy Bill Nighy → generaal Friedrich Olbricht
Tom Wilkinson Tom Wilkinson → generaal Friedrich Fromm
Carice Van Houten Carice Van Houten → Nina Von Stauffenberg
Thomas Kretschmann Thomas Kretschmann → commandant Otto Ernst Remer
Eddie Izzard Eddie Izzard → generaal Erich Fellgiebel
Tom Hollander Tom Hollander → kolonel Heinz Brandt
Jamie Parker → luitenant Werner Von Haeften
Christian Berkel → kolonel Mertz Von Quirnheim
Kevin R. McNally → Dr. Carl Goerdeler
David Bamber → Adolf Hitler
David Schofield → Erwin Von Witzleben
Kenneth Cranham → Wilhelm Keitel
Halina Reijn → Margarethe von Oven
Werner Daehn → commandant Ernst John von Freyend
Harvey Friedman → Dr. Joseph Goebbels

regisseur (1)

Bryan Singer Bryan Singer

producent (1)

Christopher McQuarrie
Valkyrie

Zoals alle hoge knotwilgen ving ook Adolf Hitler veel wind: tijdens zijn bewind werden nogal wat aanslagen op zijn leven beraamd, maar geen enkele was zo spectaculair als het bompakket dat Claus von Stauffenberg in een vergaderzaal in Hitlers hoofdkwartier liet ontploffen, (amper) negen maand voor de geallieerden een eind maakten aan het Europese luik van WO II.

“Valkyrie” is een film die het goed zou doen in de Canvasprogrammatie: dit is immers een interessante geschiedenisles waarin de aanslag op Hitler door een groep dissidente militairen gedetailleerd en historisch accuraat uit de doeken wordt gedaan. De nadruk ligt niet zozeer op de actie (al is de bomaanslag ontegensprekelijk de beste scène van de film), maar meer op de voorbereiding en de nasleep. De belangrijkste pion in dit plan om Hitler te vermoorden was kolonel Claus von Stauffenberg. Ooit een devoot volgeling van Hitler, maar na jaren aan het front tot inkeer gekomen. Hij beseft dat Hitler niet het beste is dat Duitsland is overkomen, is de gruwelijkheden van de SS beu en droomt van een nieuw Duitsland zonder de Führer. Nadat Stauffenberg tijdens een missie in Afrika gewond raakt (hij verliest een oog, zijn rechterhand en een paar vingers aan zijn linkerhand) wordt hij gerekruteerd door een netwerk dat al verschillende aanslagen tegen Hitler zag mislukken. Von Stauffenberg slaagt erin de marsorders van Hitlers reserveleger aan te passen, zodat de troepen na de dood van hun leider verplicht zijn Hitlers volgelingen te arresteren. Von Stauffenberg kan ook doordringen tot een kring hooggeplaatsten die moeiteloos in de buurt van Hitler kan komen. Op 20 juli 1944 denkt hij dat hij niet kan falen: gewapend met twee bommen trekt hij naar Hitlers militaire hoofdkwartier Wolfschanze om er de tuigen tijdens een strategische bespreking te detoneren…

Valkyrie

Nu de Duitsers zelf met succes komaf maken met hun oorlogsverleden op het grote witte doek (“Sophie Scholl”, “Der Untergang”, “Das Leben Der Anderen”), zaten ze niet echt te wachten op een Hollywoodversie van de beruchte aanslag op Hitler. Al had het initiële protest niet zozeer te maken met het Amerikaanse karakter van het project, maar wel met Tom Cruise die in de huid van Von Stauffenberg kruipt. Zijn openlijke devotie voor Scientology is veel Duitsers een doorn in het oog, en aanvankelijk kreeg de filmploeg geen toestemming om op een paar authentieke locaties te filmen. Uiteindelijk draaiden de zeilen bij (heel wat Duitse filmpersonaliteiten zoals regisseurs Wolfgang Petersen en Florian Henckel Von Donnersmarck noemden de boycot waanzin), en kregen Cruise en co. toch toestemming om beroemde plaatsen zoals het Blenderblock, de plaats waar de samenzweerders destijds werden geëxecuteerd, te betreden.

Valkyrie

Regisseur Bryan Singer (“The Usual Suspects”, “X-Men”, “Superman Returns”) en zijn semivaste scenarist Christopher McQuarrie wilden zoveel mogelijk authenticiteit in het verhaal. En die zit er ook in: de gebruikte meubelstukken, vulpennen enz. stammen nog uit Nazi-Duitsland, bijna elke gebeurtenis wordt (academisch) voorafgegaan door datum en uur, en het bloed, zweet en tranen die het complot vergden, nemen een opvallend grote hap uit de speelduur. Goede bedoelingen bij de vleet dus, maar helaas is “Valkryrie” als spannende nagelbijter net als de bom in von Stauffenbergs aktetas niet krachtig genoeg. Diepgaand wordt het nooit, en de film voelt vooral aan als een gemiste kans. Er zijn genoeg momenten waarop “Valkyrie” zich op gang lijkt te trekken, maar de meeste spannende scènes vallen stil nog voor ze goed en wel op snelheid zijn gekomen. Positief is dat Tom Cruise (met ooglapje en zonder rechterhand – die is netjes digitaal geamputeerd door Sony Pictures Imageworks) niet alle aandacht opeist, zodat ook de zweetparels op het voorhoofd van de andere samenzweerders in beeld mogen komen. De scènes met Carice Van Houten als Von Stauffenbergs echtgenote zijn dan weer totaal overbodig en flets, en dienen enkel maar om wat romantische beelden in de trailer te kunnen stoppen en de film een iets epischer gehalte te geven. United Artists (die de film in Amerika verdeelt) had het trouwens niet onder de markt bij het promoten van de film: de eerste trailer werd afgekraakt en koel onthaald, waardoor UA de complete campagne van de film herwerkte. Met succes zo blijkt, want in Amerika haalde de film vlotjes de kaap van 80 miljoen dollar aan de kassa.

“Valkyrie” een slechte film noemen is een brug te ver, maar het blijft een historische thriller die nergens verrast en conventionaliteit verwart met banaliteit. De kans dat je na de aftiteling vrolijk siegend de bioszaal uithuppelt, is dan ook klein.

Alex De Rouck
Weekend Box Office VS
26-12-2008 Plaats 4 $ 21.027.007
02-01-2009 Plaats 4 $ 14.094.617
09-01-2009 Plaats 7 $ 6.662.000


Synopsis

Het complot van 20 juli tegen Hitler is één van de meest heroïsche maar minst gekende episodes van Wereldoorlog II. Nadat kolonel Claus von Stauffenberg ernstig gewond raakt tijdens gevechten, keert hij terug van Afrika om zich aan te sluiten bij het Duitse Verzet waar hij Operation Valkyrie helpt opzetten: een ingewikkeld plan dat een schaduwregering mogelijk maakt om zo Hitler te vervangen eens hij dood is. Maar het lot en de omstandigheden dwingen Stauffenberg, die slechts één van de vele verzetsleden was, een hoofdrol te spelen in het Verzet. Hij moet niet enkel de staatsgreep leiden en de controle van de regering overnemen… Hij moet ook Hitler zelf vermoorden.