Monster

Goed
Monster (2003)
2003
24/03/2004
langspeelfilm
111 minuten
drama

verdeler

Elyzee films Elyzee films

acteur/actrice (7)

Charlize Theron Charlize Theron →  Aileen Wuornos
Christina Ricci Christina Ricci →  Selby Wall
Bruce Dern Bruce Dern →  Thomas
Scott Wilson Scott Wilson →  Horton
Pruitt Taylor Vince Pruitt Taylor Vince →  Gene
Lee Tergesen →  Vincent Corey
Annie Corley →  Donna Tentler

regisseur (1)

Patty Jenkins

producent (5)

Charlize Theron Charlize Theron
Mark Damon
Clark Peterson
Donals Kushner
Brad Wyman


Monster is zonder twijfel de beste carrière-zet in de overigens nog vrij korte loopbaan van actrice Charlize Theron. Het moet op zich al niet gemakkelijk zijn om een metamorfose tot monster te ondergaan en van knappe, verzorgde vrouw omgevormd te worden tot een wel zeer, zeer lelijke eend. Voor een film als Monster volstaat de look alleen immers niet, je moet ook geestelijk en psychologisch voorbereid zijn om je volledig te geven tijdens de opnames om zo dicht mogelijk de attitude van de échte serie-moordenares te benaderen. En dan heb je nog de rol zelf natuurlijk, één die thuishoort in de categorie van de moeilijkste van allemaal, die van een seriemoordenaar waardoor dingen als vergelding, wraak, onmacht, explosieve geweld-reacties, maar ook tics en een zieke geest met overtuiging moeten gebracht worden voor de camera('s). Charlize Theron, afkomstig uit Zuid-Afrika en in 1994 naar de States uitgeweken als ballerina in het 'Joffrey Ballet', was allicht niet tevreden met een gewoon voldoende en wist genoeg leden van de 'Academy' te overtuigen om terecht het Oscar-beeldje voor beste actrice in de handen gestopt te krijgen op Oscar Night...

Regisseur Patty Jenkins die ook het verhaal (her)schreef voor Monster dat vanzelfsprekend voor x % op de échte feiten is gebaseerd, heeft eigenlijk twee dingen willen duidelijk maken in haar film. Aan de ene kant moest het voor elke kijker (over)duidelijk worden dat Wuornos, overigens de eerste vrouwelijke serial killer ooit in Amerika, een lesbische vrouw was. Daar wordt opvallend en onnodig veel screen time voor uitgetrokken, bewijs daarvan de verschillende zoen- en (zeer brave) vrijpartijtjes tussen Theron en Ricci. Men kon zich beperkt hebben tot het moment waarop we op de ladder van de filmkwaliteit een sport hoger klimmen. Die waarbij de twee vrouwen op de rolschaatsbaan hand in hand rondjes draaien en even later op een verrukkelijk nummer van Journey uit de jaren 80, tong-rondjes gaan draaien... Het tweede element dat van cruciaal belang bleek te zijn was te gaan verklaren waarom Wuornos de mannen vermoordde. Men vond het dus echt wel nodig dat iedereen begreep waarom zij op een gegeven moment de klik deed en de trekker van de revolver begon over te halen, maar het was niet vereist dat men er begrip voor opbracht want daar ligt hem een belangrijk nuance-verschil. Empathie in plaats van sympathie. Een brutale, rauwe verkrachtingsscène is de manier om te begrijpen wat er omging in het hoofd van de vrouw toen ze het eerste schot loste. Charlize Theron (The Italian Job) is er met deze rol in geslaagd om één van de meest wansmakelijke en weerzinwekkende vrouwen ooit op het (grote) scherm te toveren. Los van de zieke geest en de ontwrichte persoonlijkheid is de look alleen al bijna allesbepalend, een présence waarbij het hoofd de hoofdrol vertolkt : het vette, soms met gel ingesmeerde vuilblonde haar, de korte slagbeweging achteruit met het hoofd, de bijna zwarte oogpupillen, steeds een brandende sigaret in de mond,... De verdikkingskuur, contactlenzen en de vervangende gebitten (bizar, zo'n meervoudsvorm maar ze had er echt wel twee, één voor de close-ups en één voor de shots van veraf) waren de ingezette middelen om het allemaal nog overtuigender te maken.

Misschien toch nog kort iets over het verhaal. Aileen Wuornos is een prostituee die op een punt gekomen is in haar leven dat ze er een eind wil aan maken. Ze kan nog net genoeg moed bijeenrapen om een bar op te zoeken in de buurt en zo uit de gietende regen te kunnen blijven. Ze ontmoet er Selby Wall die bij wijze van therapie - kwestie van te kunnen genezen van haar homosexualiteit (!) - bij haar tante verblijft in Florida. De twee blijken elkaar qua sexuele voorkeur te kunnen vinden en gaan samen optrekken met elkaar. Dat stuit vanzelfsprekend op verzet thuis en de twee vrouwen verlaten het dorp. Vrij snel raakt natuurlijk het weinige geld op dat ze hebben en de enige mogelijkheid om hun tocht te kunnen blijven verderzetten is dat Aileen terug de straat op gaat. Haar afkeer van mannen als geile, enkel in betaalde sex geïnteresseerde profiteurs bereikt een hoogtepunt wanneer één van haar John's de grenzen van het toelaatbare overschrijdt en haar op een brutale manier verkracht. De man moet zijn beestachtige activiteiten met zijn leven betalen, strafrechterlijk niets meer dan een onbetwistbare daad van zelfverdediging. Maar voor Aileen stopt het hier niet mee. Het wordt nog maar haar eerste slachtoffer want ze wil hierna enkel nog wraak nemen op iedereen die zich schuldig wil maken en heeft gemaakt aan haar sexuele uitbuiting en mishandeling... In Monster wordt het, in vergelijking met andere films over seriemoordenaars, nog vrij netjes gehouden. Het is geen orgie van geweld als in de ophefmakende Oliver Stone film Natural Born Killers, noch is een vergelijking mogelijk met een andere sterke film in dit genre Henry, Portrait of a Serial Killer. Daarin moordde Michael Rooker voor een in de film nauwelijks aangebrachte reden waardoor we enkel kunnen vermoeden dat er voor het selecte groepje van échte psychopaten en serial killers iets moet bestaan als de kick van het moorden. Of de onweerstaanbare drang waar dik betaalde advocaten schaamteloos misbruik van maken op zittingen bij Assisen-processen. Henry, portrait... was een film die in anderhalf uur tijd agressie losweekte bij elke kijker, iets wat met Monster uitgesloten is. Want de love story bij dit alles moet het voor iedereen toch wel wat lichter verteerbaar maken... Voor alle duideljkheid, Patty Jenkins heeft het niet allemaal uit haar mouw geschud, verre van zelfs. Vanaf het ogenblik dat Wuornos werd gearresteerd onderhield ze schriftelijke contacten met de vrouw die in haar jeugdjaren als haar beste vriendin kon aanzien worden. Nog voor ze werd geëxecuteerd gaf ze persoonlijk toelating aan Patty Jenkins om haar pennevruchten te gaan lezen nadat de filmmaker haar had overtuigd van haar goede bedoelingen. Een aantal van de zaken die Wuornos had toevertrouwd aan het papier waren perfect om in de voice over stukken verteld te worden. De scène waarbij Wuornos afscheid neemt van Selby en haar op de bus zet - overigens één van de meest intense in de film - vindt zijn oorsprong in één van Wuornos' brieven... Patty Jenkins en Charlize Theron realiseerden zich bij het maken van deze film dat ze een bijzondere verantwoordelijkheid hadden en slaagden er in om een aantal sleutel-scènes in de film te gaan opnemen op de plaats én de manier waarop het zich destijds afspeelde. Die van de arrestatie in de Biker bar is er slechts één van.

Koenraad Adams
Weekend Box Office VS
06-02-2004 Plaats 9 $ 3.513.456
05-03-2004 Plaats 10 $ 2.123.915


Zie ook: Monster (DVD)