Nadat Mel Brooks eerder de western, Frankenstein, het oeuvre van Hitchcock, de stille film en de historische anthologiefilm door de parodiërende mangel had gehaald, leek een rondje lachen met Star Wars bijna een zwaktebod. Wat het tot op zekere hoogte ook is. Door grotendeels te spelevaren in de plotlijn van Lucas’ popcornklassiekers moet je alvast geen narratieve hoogstandjes verwachten, eerder speelse knipogen naar bestaande personages en karakternamen.

De beste punten scoort Brooks dan ook als hij op de proppen komt met grappen die niet zozeer iets met de eigenlijke Star Wars-verhaallijn te maken hebben. Het mag zelfs meta worden, zoals in de scène waarin de slechteriken van dienst een VHS-cassette van hun eigen film bovenhalen om te kunnen zien wat er hen nog te wachten staat en om de positie van de vluchtelingen waar ze jacht op maken te achterhalen. Brooks en coscenaristen Ronny Graham en Thomas Meehan besparen niet op ludieke nonsens, al slagen ze er niet in om de schraalheid van het script en het doelwit waar ze zich op richten te verdoezelen.

De plot: president Skroob (Brooks zelf) van de planeet Spaceball zet zijn zinnen op de planeet Druidia om er hun voorraad zuurstof te kunnen stelen. Om zijn slag thuis te halen laat Skroob prinses Vespa (Daphe Zuniga) ontvoeren door Lord Helmet (Rick Moranis). Aan vrijbuiter Lone Starr (Bill Pullman) en zijn manhond Barf (John Candy) de eer en het genoegen om Vespa uit de klauwen van Helmet te halen en zo meteen ook planeet Druidia van de ondergang te redden. Een plot die uiteraard totaal niet van belang is, en enkel maar dient als kapstok om er zoveel mogelijk grappen aan te hangen en de Star Wars-mythologie onderuit te halen met personages als Pizza The Hutt en Yogurt.

Brooks houdt het ook allemaal beschaafd: de boer- en kakgrappen zijn eerder infantiel dan gortig en gaan daardoor vlot op in de lachlawine waar ook nog plaats is voor woordgrappen, slapstick en algemene gein waarbij evenveel witzen floreren als de mist ingaan. Een hoogvlieger levert Brooks niet af, maar de weigering om zichzelf en zijn film serieus te nemen zorgt meermaals voor een gezonde aanslag op het lachtandvlees. Wat ook helpt is dat Brooks beroep kon doen op ILM en andere gereputeerde effectenhuizen om alles visueel sterk in te kleuren zodat hij aardig in de buurt komt van het echte Star Wars-gevoel, iets wat met goedkopere bordkartonnen decors uiteraard minder of niet het geval zou zijn geweest.

Lucas gaf Brooks trouwens zijn zegen om alles te parodiëren wat hij maar wou uit het Star Wars-universum, zolang hij er maar geen echte merchandise aan koppelde. Wat voor Brooks meteen een reden was om heel wat metagrappen rond Spaceballs-merchandising in zijn zwartegatenhodgepodge te stoppen. Brooks beperkte zich trouwens niet tot het Star Wars-universum bij het concipiëren van zijn ruimteoperaparodie, getuige ook de knipogen naar Star Trek en Planet of the Apes en de wel heel open en bloot Alien-cameo van John Hurt.