Don Murray
Donald Patrick Murray

Don Murray
° 31-07-1929
Hollywood
Californië
Verenigde Staten
Leeftijd: 94
genomineerd Oscars ® 1957
1 keer genomineerd voor een Oscar

Ouders die bij je geboorte in Hollywood wonen en daar ook zelf geboren worden, het is weinigen gegeven. Don Murray dus wél, zijn moeder was een (Ziegfeld-)danseres, zijn vader choreograaf en dansregisseur en jawel… ze woonden in Tinseltown toen Don het levenslicht zag. Het volgen van een toneelopleiding lag dus in de lijn van de verwachtingen, acteur worden ook. Zijn opleiding volgde hij aan de American Academy of Dramatic Arts. En toch week zoonlief af van het strakke, voorspelbare pad dat papa en mama Murray in gedachten hadden voor hem. Zo sloot hij zich op jonge leeftijd aan bij de Brethren Community, een religieuze groepering die zich voornamelijk concentreerde op de armsten onder de bevolking, ook buiten de Verenigde Staten. Murray weigerde ook het vervullen van zijn dienstplicht op het ogenblik dat de Koreaanse oorlog uitbrak. De reden : gewetensbezwaren.

Don Murray maakte zijn Broadway-debuut anno 1951 in The Rose Tattoo maar de weigering om zijn land te dienen in Korea zorgde voor een vroege onderbreking van zijn carrière. In plaats daarvan koos hij er voor om zich ten dienste te stellen van vluchtelingen.

In 1955 keerde hij terug naar Broadway met een rol in het stuk The Skin of Our Teeth. Joshua Logan was aanwezig bij één van de vertoningen en bezorgde Murray zijn eerste filmrol die meteen ook één van zijn beste zou worden : die van de cowboy die in Bus Stop romantische gevoelens koestert ten aanzien van Marilyn Monroe. Tijdens de opnames leerde hij actrice Hope Lange kennen. Hetzelfde jaar nog trouwde hij met haar, het huwelijk hield stand tot 1961.

Het bleef niet bij die ene goede rol, Murray acteerde ook heel sterk in The Bachelor Party (1957) en The Hoodlum Priest (1961). Maar Murray hield op filmvlak bovenal vast aan zijn strenge morele principes wat zich vertaalde in het weigeren van bepaalde rollen om voornamelijk morele, maar soms ook politieke redenen.

In 1968 en 1969 was hij te zien in de westernserie The Outcasts.

Toen hij als regisseur aan de slag ging kon hij makkelijker bepalen of hij al dan niet in een filmproject stapte. De mogelijkheid om een sterke maatschappelijk gerichte boodschap te kunnen brengen was een belangrijk criterium voor Don Murray om zich voor een film te engageren. In 1970 maakte hij zijn regiedebuut : The Cross and the Switchblade. In het biogafisch drama was te zien hoe een priester het platteland verlaat om in New York een bende teenagers te helpen. Nog later regisseerde hij nog een film waarin een priester centraal stond, één die zich bekommert om melaatsen en uiteindelijk zelf een lepra-patiënt wordt. De film werd nooit uitgebracht.

Murray was nog later te zien als acteur in de televisieserie Knots Landing (1979-1981). In de jaren ’80 was hij af en toe nog eens te zien in een film.

Oscars ® 1957 Genomineerd Beste acteur in een bijrol Bus Stop