Kevin Smith is duidelijk een filmmaker die zijn beste kruit verschoot met het nog steeds hilarische “Clerks” (1994), zijn in zwartwit en voor een appel en een karton melk gedraaide schunnige debuut over het leven van alledag in een obscure kruidenierszaak. Dat Smith het zootje draaide in de winkel waar hij echt heeft gewerkt, was een deel van de charme. Smith blijft intussen zijn ideeën recycleren. Zijn dusver enige poging om een serieuze prent te draaien (“Jersey Girl”) was ironisch genoeg een flop, en dus keerde hij terug naar het terrein waarmee hij bekend is, al brak het tegenvallende “Clerks 2” ook geen potten.

Toen Smith zijn geldschieters (de broertjes Weinstein die zowat al zijn projecten financieren en verdelen) de titel voor zijn nieuwste prent meedeelde, waren die op slag verkocht. De twee filmbonzen weten natuurlijk ook dat seks verkoopt, en door nog een niveau hoger te gaan zagen ze de dollartekens al in hun ogen schitteren. Een overgroot deel van de Amerikaanse goegemeente zag echter wat anders: de filmkeuring gaf “Zack And Miri Make A Porno” aanvankelijk een commerciële doodsteek door de film een NC-17 keuring te geven, en heel wat bioscopen in de meer preutse delen van Amerika weigerden de film te draaien, zelfs met de nadien toegekende R-rating. Ook de poster bleek controversieel te zijn: de originele poster (die onder meer in ons land wel wordt gebruikt als promotie) werd er geweigerd, waardoor Smith en de marketingafdeling van Weinstein uiteindelijk met twee hilarische alternatieven voor de dag kwamen. Vooral de laatste (waarin Zack en Miri in een peutertekening worden geplaatst) is een schitterende vondst, en eigenlijk grappiger dan wat de film te bieden heeft.

Met Smith weet je vooraf welk vlees je in de kuip hebt en zowat iedereen die ooit een film van de man zag weet dat er zelfs in een mindere Smith-film nog genoeg te lachen valt. Als je tenminste geen persoonlijke filter hebt tegen vunzige, ranzige en vulgaire grappen, hét handelsmerk van Kevin Smith. Het is in “Zack And Miri Make A Porno” niet anders: de vlag dekt netjes de lading. Seth Rogen (“Knocked Up”) en Elizabeth Banks (“Role Models”) acteren aardig als het koppel uit de titel dat al jaren hechte vriendschapsbanden heeft. Ze huren sinds hun schooltijd samen een appartement, kunnen goed met elkaar opschieten en hadden nog nooit seks met elkaar. Helaas zit het duo al een tijd in slechte papieren en kunnen ze de rekening voor water, gas en elektriciteit niet langer betalen. Er moet dus dringend wat geld binnenkomen en Zack lanceert het lumineuze idee om een pornofilm te draaien. Miri gaat na wat twijfelen akkoord, en uiteindelijk vindt ook zij het een onschuldig middel om dringend wat brood op de plank te krijgen. Zo gezegd, zo gedaan: met de welwillende steun van een paar kennissen en pornovriendelijke acteurs gaan ze aan de slag met de productie van 'Star Whores'. Gaandeweg ontdekken Zack en Miri echter dat seks alles verandert, inclusief hun jarenlange zorgvuldig opgebouwde vriendschapsrelatie…

Als vanouds gooit Smith met film- en popcultuurrefenties, en hij komt ditmaal ook op de proppen met zijn meest geslaagde “Star Wars”-parodie dusver. De cineast leeft zich ongeneerd uit als een peuter in een ballenbad, plaatst “Clerks”-boegbeelden Jeff Anderson en Jason Mewes (die niet meer lijkt op het Jay-karakter dat hij in ettelijke films vertolkte) in de schijnwerpers en cast uiteraard ook echte pornoactrices (Traci Lords, Katie Morgan). “Zack And Miri Make A Porno” bereikt niet feilloos de finish: sommige grappen zijn gewoon niet subtiel genoeg en zijn vulgair om vulgair te zijn: een bedje waar ook “Clerks 2” te veelvuldig ziek in was (toen Smith ongegeneerd ezelporno te grabbel gooide). Voor elke geslaagde vondst (want die zijn er uiteraard ook, wacht maar tot je ziet waarmee Traci Lords bellen blaast) is er een uitschuiver waarbij plaatsvervangende schaamte op zijn plaats is.

Na ruim vijfenzeventig minuten gehakketak laat Smith het platvloerse pad naar een romantische climax leiden. Dat Smith in wezen een liefdevol hart heeft kloppen onder de scheldwoordenverpakking wisten we al sinds “Chasing Amy” (naast “Clerks” die andere geslaagde Smith-film), al lijkt het zeemzoeterig einde dat hij hier vanonder zijn pet schudt wel ontsnapt uit een aflevering van “Family Ties” waar op het einde ook steevast iedereen elkaar knuffelend om de hals vloog. Weliswaar niet op de tonen van 'We Don’t Have To Take Our Clothes Off' van Jermaine Jackson. Nog een tip voor iedereen die niet voor het zingen de kerk uit wil: niet te vroeg naar buiten spurten want halverwege de aftiteling krijgt het verhaal nog een staart, en kom je te weten hoe het verder gaat met Zack en Miri. Wie in de stemming is voor eigentijdse toilethumor weet dus waarheen met “Zack And Miri Make A Porno”. Een filmpje met de nodige ups en downs, maar al bij al best te pruimen. Net zoals echte porno. Hebben we van horen zeggen.