Dé telkens wederkerende vraag als de zaallichten doven bij een nieuwe film van Jean-Pierre en Luc Dardenne: gaat er dit keer een straaltje zon mee doorsijpelen? De kans op een resolute neen blijft uiteraard het grootst in het oeuvre van de broers: humor is zelfs met een drielagig vergrootglas amper te vinden in de sociale en morele malaise die ze benadrukken. Wat ook niet moet natuurlijk: voor alles is een tijd en plaats, ook voor observerende gewetenschoppende cinema. Hoop is wel te vinden in het oeuvre van de Dardennes. In “Le Gamin Au Vélo” en “Deux Jours, Une Nuit” ging die behalve met - jawel - een streepje zon zelfs gepaard met een riedeltje muziek. Niets van dit alles in “La Fille Inconnue” – grauw, grauwer, grauwst is eens te meer het mantra. Al vindt het hoofdpersonage aan het eind toch haar loutering. Maar dus niet onder een stralende hemel.   

De nieuwste Dardennes-worp sluit tonaal en teneurmatig naadloos aan bij de titels die hen wereldwijd op de filmkaart zetten: “La Promesse”, “L’Enfant”, “Rosetta”. Met als verschil dat ze niet langer uitsluitend vertrouwen op de merites van de handcamera: de beeldvoering mag al eens van op een afstand tegenwoordig. Wat niet wil zeggen dat hun vertelwijze veranderd is: opnieuw zitten de filmmakers hun protagonist dicht op de huid. Ontsnappen aan het dilemma van Jenny Davin is er niet bij. Elke frons, elke ademstoot (of niet-ademstoot), elke nuance is zichtbaar: karaktercinema heet zoiets.  

Jenny, een jonge dokter in Seraing, wil haar gevoelens niet de bovenhand laten nemen en alert genoeg blijven om steeds de juiste diagnose te kunnen maken, hoezeer de emoties ook op de loer mogen liggen. Een motto dat aan diggelen wordt geslagen wanneer ze op een dag de deur van haar kabinet niet opent als er een uur na sluitingstijd wordt aangebeld. Een dag later blijkt dat de vrouw die aanbelde dood/vermoord is teruggevonden. Het begin van een mentale impasse bij Jenny die kost wat kost de waarheid wil achterhalen: niet zozeer om de daders te klissen, maar om de naam van het onbekende meisje te achterhalen zodat ze een waardige begrafenis/nagedachtenis kan krijgen.

Het is niet de eerste keer dat de Dardennes een misdaadlaag in hun Waalse onderbuikcinema aanbrengen. Toch is het duidelijk dat ze niet solliciteren naar een vaste job binnen de contouren van het detectivegenre. Meteen ook de reden dat de speurtocht van Jenny naar de waarheid vaak een tikkel te ongeloofwaardig is. Op een bepaald moment krijgt ze van de dienstdoende inspecteur weliswaar te horen dat een misdaad oplossen niet haar taak is en of ze zich alsjeblieft dankjewel merci bien niet langer met de zaak wil bemoeien. Al neemt dit niet weg dat Jenny’s vastberadenheid om aan Jean en alleman de foto van het dode meisje te tonen vaak wat van het goede teveel is. Of het logisch is dat Jenny aan iedereen vertelt dat ze schuldgevoelens heeft omdat ze de deur niet opende, is misschien wel de grootste narratieve struikelsteenvraag.

Al heeft het weinig zin om te zeuren over plotmechanismes in een film die daar eigenlijk weinig nood aan heeft. “La Fille Inconnue” kon ook gewoon inkijk gegeven hebben in een week uit het leven van Jenny, om vandaaruit het leven zoals het in Seraing is te duiden. De Dardennes zijn er trouwens opnieuw in geslaagd om een actrice te strikken die een sterke indruk maakt. De Franse Adèle Haenel mag op het eerste zicht niet zo bekend zijn, ze heeft wel al twee Césars voor haar acteerwerk op de schouw staan: eentje voor “Suzanne” en eentje voor “Les Combattants”. Haar vertolking van Jenny Davin is eveneens lovenswaardig: de manier waarop ze – zowel kwetsbaar als vastberaden – haar queeste ondanks alles blijft verderzetten zorgt ervoor dat “La Fille Inconnue” blijft beklijven. 

Opvallend is dat de Dardennes naast ‘het moordmysterie’ onderhuids meer te bieden hebben: de titel van de film slaat uiteraard op het vermoorde meisje, maar is evengoed op Jenny van toepassing. Ook over haar kom je niets te weten: niets over haar ouders, familie of een eventuele vriend … zelfs in de relatie met haar stagiair is ambiguïteit troef. Wil ze hem helpen uit menselijkheid of blijft ze hem contacteren om haar eigen eenzaamheid te doorbreken? De Dardennes houden wie dat wil zeker aan het denken. Indien de detectiveplot en de karakterdwaaltocht iets beter in balans waren, was een derde ster de evidentie zelve geweest.