Er komt net iets teveel hartzeer om de hoek loeren bij Kramer Vs. Kramer en Places In The Heart om die beide titels goedgevoelcinema te noemen, maar feit is wel dat beide films nogal wat gekaramelliseerd en gecondenseerd leed laten zien in vergelijking met Bad Company, Robert Bentons regiedebuut. Feit is ook dat de openingszin korter kon maar soit …

Benton schreef Bad Company samen met David Newman, dezelfde schrijfpartner waarmee hij onder meer ook het script voor Oscarwinnaar Bonnie And Clyde concipieerde. En het is het continentvormgevende geweld uit die film dat ook centraal staat in deze revisionistische western. 1972 was precies wel een opmerkelijk jaar voor westerns die braken met de traditie van heldhaftige Stetsonhelden. Kwamen dat jaar ook nog uit de projector rollen: Philip Kaufmans The Great Northfield Minnesota Raid, Robert Aldrichs Ulzana’s Raid en Michael Winners Chato’s Land. En zelfs John Wayne legde symbolisch het loodje in Mark Rydells The Cowboys. Uit dat rijtje films is Bad Company misschien wel de meest cynische én de meest lyrische.

Centraal staat de harde volwassenwording van een bende jonge zelfverklaarde outlaws die anno 1865 uit zelfbehoud als zwerfhonden over het Amerikaanse platteland trekt. Onofficiële leider van de groep is een jonge deserteur – een uitstekende Jeff Bridges – die Artful Dodgergewijs de voor de dienstplicht gevluchte zoon – een even sterke Barry Brown – van een rijke familie uit Ohio voor hem weet te winnen. Het is de relatie tussen Bridges en Brown die de ruggengraat vormt van het script: enerzijds op elkaar aangewezen om te overleven, anderzijds elkaar ook voor geen meter vertrouwend en uit op eigen lijfbehoud. De confrontaties van Bridges, Brown en co – ook John Savage is van de partij – met de boze buitenwereld tonen de weerslag aan van de Amerikaanse burgeroorlog op de toen heersende wetteloosheid en de gewelddadige plooien van de zich vormende natie.

Net als Bonnie And Clyde is Bad Company een gedramatiseerde karakter- en geschiedeniskroniek waarin geweld en mythische heldenverering lyrisch worden ingekleurd, zij het zonder het bloedvergieten te vergoelijken. Dat levert een uiterst fotogenieke en vaak dromerige door Gordon Willis gefotografeerde film op. Benton en Willis lieten zich inspireren door authentieke foto’s en schilderijen uit de jaren 1870 om het Kansas van die tijd zo accuraat mogelijk te ensceneren. En daar is het duo met vlag en wimpel in geslaagd. Er zijn er zelfs die beweren dat Bad Company de beste film is die Benton heeft geregisseerd.

Zijn bekendste zal het in elk geval niet zijn: Bentons regiedebuut werd aanvankelijk maar met mondjesmaat uitgebracht. Ook in ons land kwam hij pas tien maand na zijn oorspronkelijke Amerikaanse release in de zalen, en dan aanvankelijk enkel maar in Brussel. Twee jaar na die nationale release stond de film zelfs geprogrammeerd op de tweede editie van het toenmalige Gentse Internationaal Filmgebeuren als ‘première voor Gent’. Of hoe Bad Company van meet af aan eigenlijk meer artistieke dan commerciële aantrekkingskracht had. En daardoor inderdaad meer lagen vertoont dan Bentons reeds in de eerste zin aangehaalde toppers waarmee hij wel moeiteloos een groot publiek wist te bereiken.

En voor wie wil weten waarom Brown – ook te zien in Kaufmans Minnesota Raid en twee jaar later van de partij in Peter Bogdanovichs Daisy Miller – geen grote carrière wist uit te bouwen … dat heeft de man helaas aan zichzelf te danken door in 1978 op amper 27-jarige leeftijd zelfmoord te plegen.