Dat het derde hoofdstuk in de “Insidious”-franchise het zonder de pluimen van de eerste twee zou moeten doen, was enigszins te voorspellen. En dat niet zozeer omdat spookhuisspecialist James Wan zich deze keer beperkte tot de rol van coproducent en steun en toeverlaat achter de schermen. Eerder omdat het centrale verhaal van de Lamberts rond was, en scenarist Leigh Whannell – die hier meteen ook zijn regiedebuut maakt – zich verplicht zag om een andere intrige uit zijn knoken te schudden. Gekozen werd voor een prequelstructuur, waarin we meer te weten komen over medium Elise (Lin Shaye) en ook geestenjagers Tucker en Specs reeds hun opwachting maken. Maar geen Rose Byrne, Barbara Hershey en Patrick Wilson meer met andere woorden.

Elise Raines wordt in “Insidious: Chapter 3” geactiveerd door de jonge Quinn Brenner (Stefanie Scott). Die verloor haar moeder aan kanker en vraagt of Elise contact met haar kan leggen in de dodenwereld. Elise stemt na enig geaarzel toe, maar had dat beter niet gedaan. Want het is niet zozeer Quinns moeder die uit de dodenwereld komt piepen, maar wel een malafide geest – die als The Man Who Can’t Breathe op de aftiteling mag staan. Die blijkt al een tijdje rond te dwalen in het huis waar Quinn met haar vader (Dermot Mulroney) en jongere broer woont, en heeft door Elises bemoeienissen vrij spel om Quinn mee te tronen naar zijn stulpje aan gene zijde.

Dat er een derde “Insidious” ging komen, was een economisiche wetmatigheid. Zowel de eerste als de tweede waren gigantische successen, en waren vrij goedkoop om te produceren. De eerste kostte slechts anderhalf miljoen dollar (jawel) en bracht wereldwijd zevenennegentig miljoen op. Voor nummertje twee kreeg James Wan vijf miljoen zakgeld, en internationaal werd dat omgezet in een recette van honderdeenenzestig miljoen. Nummer drie blijkt de duurste met een budget van tien miljoen, en opbrengstgewijs staat de teller inmiddels ook al boven de honderd miljoen. De kans dat nog voor eind dit jaar “Chapter 4” wordt aangekondigd is met andere woorden zeer groot. Zeker omdat de core businees van producers Jason Blum en Oren Peli (regisseur van de eerste “Paranomal Activity’) het investeren in goedkope horror-/spokenfilms is.

Door Whannell de regie en het scenario toe te vertrouwen, blijft “Chapter 3” in elk geval trouw aan de toon van de vorige twee. Voor wie het niet zou weten: Whannell acteert ook telkens mee als Specs, de baardloze spokenjager. Hij legt – zowel regiematig als scenariogewijs – een aanvaardbare grondlaag voor dit nieuwe spokenverhaal, maar loopt gaandeweg vast in de beperkingen ervan. We hebben het immers allemaal al eerder gezien – zelfs buiten de “Insidious”-titels – en dat is een euvel dat Whannell niet weet te overwinnen. Een schrijnend gebrek aan plotprogressie is zelfs nefast voor de rilvreugde. Er zijn een paar goed getimede en knap opgebouwde schrikeffecten, maar het ontbreekt aan schwung. En relevantie. En het oogt minder potent dan wat Wan liet zien.

Waardoor het niet hoeft te verwonderen dat Whannell uiteindelijk vrij inspiratieloos moet teruggrijpen naar de ril- en trilmomenten die de vorige keren wel voor een geslaagde rollercoasterrit zorgden. Nu overheerst eerder het gevoel getuige te zijn van het opbouwen van de botsautoattractie, in plaats van te mogen participeren in de eigenlijke fun.

Ook al is “Insidious: Chapter 3” stukken beter dan “Annabelle”, “Jessabelle”, “The Posession” en aanverwanten, toch is dit maar een voor de helft geslaagde paranormale kijkervaring. Al zou Jo Röpcke zaliger dit op een vrijdagavond ongetwijfeld toch nog weten te verkopen hebben als “een verzorgde productie die ik de fans van het genre zeker durf aan te bevelen”.