Heiligenfilms, in de jaren stillekes zagen Hollywoodstudio’s er geen graten in om er zwaar in te investeren. Zeker niet omdat het gros van die katholieke belevingsfilms veel volk naar de zalen wist te lokken. Ook in het geval van deze fel gekleurde biopic van de Britse missionaris Gladys Aylward. Nog niet eens een heilige dus, maar goed genoeg bevonden om een eerbetoonfilm te krijgen of – afhankelijk van hoe je het bekijkt – om te mogen opdraven als uithangbord in een trompetten en klaroenen-Hollywoodsprookje.

Aylward was zelf niet te spreken over The Inn Of The Sixth Happiness – en daar had ze veel goede redenen voor. Als zwartharige Cockneyvrouw leek ze in niets op Ingrid Bergman, halve delen van haar verhaal werden geaborteerd en de andere helft verdraaid, er was in het echt helemaal geen romantische interactie tussen haar en het personage van Curd Jürgens en als klap op de voorpijl noemde de herberg waarvan sprake in het echt The Inn of the eighth happiness. Heel veel dichterlijke vrijheden dus in deze door Isabol Lennart – die later een goudmijn zou aanboren met Funny Girl – geschreven en Mark Robson geregisseerde prent.

Waar uiteraard wel een kern van waarheid inzit ook: het zou er nog aan mankeren. Want Aylward was wel degelijk een selfmade Britse missionarisvrouw die haar droom om in China ontwikkelingswerk te doen kon uitvoeren. Ze arriveerde er midden jaren dertig, kreeg er Chinees staatsburgerschap en verrichte in 1938 een heuse heldendaad door tijdens de belegering van Japanse troepen meer dan honderd weeskinderen over een rots- en bergachtig terrein in veiligheid te brengen.

Ja, daar zit een film in dachten ze in Hollywood, zeker nadat er in 1957 ook al een boek over Aylward was verschenen. Opvallend is wel dat er geen meter film in China werd geschoten: buitenopnames vonden plaats in het noorden van Wales en binnenopnames kwamen tot stand in de Britse MGM-studio’s in Borehamwood waar Twentieth Century Fox braafjes huurgeld voor betaalde. De film wordt gedragen door Bergman die van het hoofdpersonage zowel een guitig eigengereid nest, een devote katholieke als een niet van haar stuk te brengen doorzetster maakt. Geen wonder dat de ietwat stugge Jürgens – in de rol van een halfbloed-Chinese militair – verliefd op haar wordt en er menig passionele kus mag mee uitwisselen – tot groot ongenoegen van Aylward dus.

Wie zich stoort aan whitewashing mag hier ook op de barricades: de rol van de Chinese Mandarijn Yang Cheng wordt immers vertolkt door de zo blank als maar zijn kan zijnde Robert Donat. Dit was meteen zijn laatste rol: hij was al zwaar ziek tijdens de opnames en overleed in juni 1958 op amper 53 jaar aan de gevolgen van een hersentumor. Waardoor de triestige laatste woorden die hij in deze film/zijn carrière uitspreekt voor een extra krop in de keel mogen zorgen: We shall not see each other again, I think. Farewell.