Nieuw-Zeeland. Koro is de leider van de Maori-stam. Het is in hun traditie heel belangrijk dat de leider van generatie op generatie wordt opgevolgd door een afstammeling in rechte lijn van hetzelfde geslacht. Koro heeft twee zoons, dus is het al uitkijken naar de volgende generatie. De verslagenheid is dubbel wanneer de vrouw van zijn oudste zoon Porourangi net als haar pasgeboren zoontje sterft in het kraambed, maar ook dat het tweede kind, een meisje, overleeft. Hierdoor lijkt het onafwendbaar dat men zal moeten breken met de van generatie op generatie overgeleverde gewoonte sinds duizenden jaren. Koro neemt met zijn vrouw de opvoeding van het meisje voor zijn rekening en werkt aan een oplossing. Zijn oudste zoon heeft het kleine vissersdorp immers al verlaten en is kunstenaar in het buitenland. Koro start een soort school op die uitsluitend bestaat uit 12-jarige jongens uit het dorp. Hij wil die een opleiding met een sterke discipline geven in de hoop dat uit het groepje kinderen een waardige opvolger komt...

Whale Rider is gebaseerd op het boek met dezelfde titel van WIti Ihimaera. Die voelt zich sterk verbonden met de walvis-mythologie van het dorpje Whangara. Die zegt dat de voorvaderen van hun bewoners naar Nieuw-Zeeland kwamen in een kano en dat Paikea ter plaatse werd gebracht op de rug van een walvis nadat Paikea's kano werd omgeslagen. Het viel de auteur in het/zijn échte leven op dat zijn dochters hem na elk bezoek aan een (allicht Amerikaanse) actie-film steeds vroegen waarom de held steeds een jongen was en er nooit een verhaal werd gemaakt met een vrouwelijke held. Toen de aandacht van Imahiera in zijn New Yorks appartement met zicht op de Hudson-rivier werd getrokken door rondcirkelende helicopters en loeiende hoorns van schepen omwille van een spuitende walvis die in de rivier zwom, vielen alle stukjes als het ware samen en ontstond de idee voor het boek. Een boek dat in 1985 in drie weken werd geschreven. En bijna twintig jaar later dus ook het (grote) scherm haalt.

Whale rider is een sterk bejubelde film. De film kreeg op verschillende filmfestivals tal van prijzen en Keish Kastle-Hughes mocht zelfs richting Hollywood trekken omdat ze genonmineerd was voor een Academy Award. De Amerikanen zijn bijna unaniem in hun lof voor deze film. Het zal allicht wel wat te maken hebben met een vorm van afgunst voor het feit dat andere rassen of nationaliteiten over een sterke traditie beschikken en het niet de man met de meeste poen of het grootste aantal wapens is die de baas is. De traditie die de film uitstraalt is in elk geval een stuk sterker dan de prent zelf. Het verhaal is origineel en allicht nooit eerder vertoond, maar van betovering of erdoor meegesleept worden is geen sprake. Misschien komt het door de (te) hoge verwachtingen die wij voor deze film hadden maar we konden niet de ganse speelduur lang met ons mond open naar het projectiescherm staren. Naar het eind van de film toe, eens de pot- of walvissen gestrand zijn en Paikea doet wat ze al zo lang in gedachten had, worden we alsnog getracteerd op een twintigtal minuten knappe cinema. Mocht dit de ganse film zijn doorgegaan, dan hadden we van een echt filmfeest kunnen spreken. De mooie Keisha Castle-Hughes werd gekozen uit een selectie van twaalf kandidaten, maar die werden dan weer afgeleid uit de 10.000 (!) kinderen die 'casting director' Diana Rowan al waren gepasseerd. Keisha Castle-Hughes verdient ongetwijfeld de prijs voor beste nieuwkomer maar een Academy Award zou een overwaardering geweest zijn voor wat ze laat zien in Whale Rider.