Zou dit dan de laatste film van Woody Allen zijn? Het is al dierenriemconstellaties geleden dat de man geen film in productie had op het moment dat zijn vorige in de zalen kwam. Al heeft hij – al dan niet officieel – aangekondigd een scenario klaar te hebben voor een volgende film die zich in Parijs zou afspelen. Oef, of niet. Afhankelijk van hoe je het bekijkt.

Redenen genoeg om de openingsvraag te stellen in elk geval. Allen is er inmiddels 85, en de backlash die volgde op ettelijke rondjes bloembakken gooien naar en opvangen van Mia Farrow na hun met seksuele innuendo’s gelardeerde relatiebreuk deed hem ook geen deugd. De kans dat er nog een Amerikaanse studio met hem in zee wil gaan is alvast aan de kleine kant.

Als Rifkin’s Festival het laatste wapenfeit wordt, is het helaas maar een middelmatig afscheid. Dit is misschien wel een van Allens meest navelstaarderige langspelers, ook al volgt hij hier braafjes het stramien van heel wat van zijn andere prenten – neurotische personages die praten, praten en praten tegen een kunstzinnige en elitaire achtergrond dus. Maar het lijkt wel alsof Allen ditmaal geen wegen zoekt om zijn fanclub uit te dagen. Hij roeit met de riemen die hij heeft – Spaans productiegeld, het San Sebastian Film Festival als dragende achtergrond, eigengereid snobisme – om eens te meer een relatiecrisis te belichten bij de (New Yorkse) upper class.

De Rifkin waarvan sprake wordt vertolkt door Wallace Shawn. Dit zou best wel eens zijn eerste echte hoofdrol kunnen zijn sinds het begin van zijn acteertijden … en dat was zowaar anno 1979 in Allens Manhattan. Inconceivable of niet, Shawn is hier wel degelijk Allens alter ego als een ex-filmdocent en falend romanschrijver die zijn vrouw (Gina Gershon) volgt naar het filmfestival van San Sebastian. Zij verzorgt daar de publiciteit voor een egotrippende blasé regisseur (Louis Garel) en houdt er ook een overspelige vleselijke relatie met hem op na. Shawn ziet het met lede ogen aan, tot wanneer hij zelf verliefd wordt op een lokale dokter (Elena Anaya) die ook al vastzit in een getroebleerd huwelijk.

Allen vult anderhalfuur met de gebruikelijke bespiegelingen over kunst en de commercialisering daarvan, het leven, de liefde, het Jodendom en dat is het zowat. De enige frivoliteit die Allen zich permitteert is het inlassen van in zwart-wit gefilmde droom- annex fantasiescènes waarin Shawn zijn leven spiegelt aan klassiekers als Citizen Kane, Jules Et Jim, A Bout De Souffle, Persona en The Seventh Seal. Op zijn minst een gimmick, op zijn best een glim en een lach waard. Christoph Waltz mag alvast ongegeneerd de zevendezegelpastiche waarin hij in opduikt stelen. Ook van de partij: Steve Guttenberg zowaar. Twee eeuwigheden geleden dat die nog eens in een volwaardige bioscoopfilm opdook. In die optiek is het jammer dat Allen geen Police Academy-droomscène voorzag. Maar die zou een beetje gevloekt hebben met de rest. Een beetje veel zelfs.

Slotsom: iets te weinig verrassingen en echte oempf in deze ei zo na vijftigste worp van Allen. Maar laat dat geen beletsel zijn voor ardente Allen-fans om mee te dwalen in de door Vittorio Storaro fotogeniek in beeld gebrachte straten en pleinen van San Sebastian.