Kerstavond, vijf voor twaalf. Een jongetje probeert de slaap te vatten wat niet makkelijk is want morgen is het Kerstmis. Dat betekent cadeautjestijd, de dag waarop hij zoooo lang gewacht heeft. Wanneer hij roerloos stil ligt te luisteren komen zijn ouders nog even langs in zijn kamer. Waarom eigenlijk? Hij weet het zelf niet zo goed maar vangt dan de woorden einde van de magie op. Einde van de magie? Hm... Wanneer hij straks wakker wordt en naar de kerstboom stapt, verwacht hij er toch wel de geschenken die op zijn verlanglijstje stonden dat aan de goede man werd overgemaakt. Wat hoort hij daar nu  Het klonk als één van de talrijke belletjes die aan de slee van de Kerstman hangen. Nog even luisteren. Ach neen, hij zal het wel verkeerd gehoord hebben. Toch even controleren voor alle zekerheid. Het kereltje gaat beneden kijken maar daar is alles wat hij heeft klaargemaakt voor de Kerstman, nog steeds onaangeroerd. Terug slapen dan maar.

Maar het geluid dat dan komt opzetten is zéker niét van de Kerstman. Het is een donderend, snel aanzwellend geluid dat bijna oorverdovend wordt en het kamertje van de jongen helemaal doet trillen. Hij springt uit zijn bedje, gaat kijken aan het raam en ziet in het sneeuwlandschap, omgeven door neerdwarrelende sneeuwvlokjes een gigantische trein. Die is gestopt vlak voor zijn huis! Het jongetje loopt in pyama en nog met zijn pantoffeltjes aan naar beneden en stapt in de sneeuw naar buiten. Op de zijkant van de trein staat Polar Express. Er zijn geen uitstappende reizigers, enkel een conducteur met een snorretje stapt het perron... neen, eigenlijk is dit geen perron, stapt de toegesneeuwde straat op, en roept even later zeer luid iiiiinstappen!!! Het jongetje stapt op de man af en vraagt wat de bestemming van de trein dan wel mag zijn. De Noordpool is het antwoord of wat had je gedacht? De Noordpool?... dat is toch de plaats waar de Kerstman woont ? Of waar hij tenminste zijn cadeautjes verzamelt? Een soort gigantisch geschenken-verdeelcentrum zeg maar... Even later wordt duidelijk dat niemand verplicht is om in te stappen want de trein zet zich plots gewoon terug in beweging. Het jongetje twijfelt, meegaan of niet? De Noordpool, de Kerstman, cadeautjes, The Polar Express,... Op het allerlaatste moment en na een spurtje kan hij zich nog net in een wagon hijsen. Binnen zitten nog veel kinderen, allemaal heel blij, dus dat zit wel goed. De conducteur van daarnet komt ook al snel opdagen en vraagt dan of er iemand warme chocolademelk wil? Jaaaaaaaaa klinkt het in koor, waarna onmiddellijk de deuren openklappen en een aantal springende, huppelende, vliegende en tapdansende mannen met witte schorten geurende chocomelk komen brengen...

Het is het begin van Robert Zemeckis' laatste film, één van de (vele) kerstfilms die in de decembermaand staan geprogrammeerd. Er komen nog wel wat concurrenten aan zoals Bad Santa, Christmas with the Cranks, Surviving Christmas naast een paar andere films die de kerstboodschap niet echt in de titel hebben maar op één of andere manier toch wel verbonden zijn met het feest van 25 december. Maar The Polar Express is anders dan de rest... The Polar Express is gebaseerd op het kinderboek van Chris Van Allsburg dat voor het eerst werd uitgebracht in 1985. Van Allsburg die overigens in 1981 al Jumanji schreef waarop later de film met Robin Williams werd gebaseerd. De gebruikte techniek om tot het bijzondere eindresultaat te komen heet officieel Motion Capture of afgekort mo-cap en het is voor het eerst dat een integrale langspeelfilm werd gemaakt met deze techniek. Kort gezegd komt het er eigenlijk op neer dat het acteren van de échte acteurs digitaal wordt vastgelegd door computergestuurde camera's en hierbij een soort menselijke blauwdruk wordt gevormd die als basis dient om virtuele personages te gaan creëren.

Voor Robert Zemeckis was dit de ideale en zelfs de enige manier (!) om de olieverf-schilderachtige tekeningen van Van Allsburg te vertalen naar het grote doek zonder het directe van menselijke acteerprestaties te verliezen. Het komt er dus concreet op neer dat Tom Hanks alles wat zijn vijf personages (!) in de film uitvoeren ook wel eerst echt gespeeld heeft. Het is nogal verwarrend als je dan de credits moet opstellen van deze prent. Heeft Hanks nu al dan niet een échte rol (gespeeld) in deze film. Ja en neen als het ware... Voor Michael Jeter was het daarenboven zijn laatste film(dubbel)rol want hij overleed kort nadat hij zijn bijdrage had geleverd voor deze film. Een bijzondere film in elk geval die hierdoor nog een speciale betekenis krijgt.

Zemeckis legt zich door de beschreven aanpak en ondanks de performantie van de gebruikte techniek toch een aantal beperkingen op. Zo is het bijvoorbeeld (nog) niet mogelijk om alle emoties op de kindergezichtjes te toveren Ondanks de twee uur durende klus om telkens weer 150 sensoren op elk acteurs-gezicht aan te brengen als referentiepunt voor de digitale camera's en om de gelaatstrekken zo goed mogelijk te reconstrueren. En worden sneeuwvlokjes ofwel allemaal ofwel in blokjes van 50 % van een kindergezicht afgeschud. Het is natuurlijk allemaal mooi gemaakt, getekend, ingekleurd en op het scherm getoverd maar of deze aanpak en de gebruikte techniek daarom zorgt voor een betere film dan wanneer men het met levende acteurs hadden gedaan? Volgens ons niet, met alle respect voor de inspanningen van de makers van The Polar Express die met een simultane release van de gewone versie én een IMAX-uitvoering ook nog voor een wereldprimeur zorgen... Het neemt natuurlijk niet weg dat het verhaal op zich bijzonder avontuurlijk en betoverend is en hierdoor heel wat kinderharten sneller zal doen slaan. Ondanks het feit dat de man in het witrode pak elfen heeft in plaats van zwarte pieten en een muts in plaats van een mijter. Onder voorbehoud van het geven van een voldoende door mijn 4-jarige dochter die straks met deze film allicht aan een nieuw biosbezoek toekomt, wordt dit volgens ons een niet te missen kerstfilm.