The Magdalene Sisters (DVD)

Goed
The Magdalene Sisters (DVD)
2002
26/02/2004
dvd
115 minuten
drama
16:09

acteur/actrice (15)

Geraldine Mc Ewan →  Zuster Bridget
Anne-Marie Duff →  Margaret
Nora-Jane Noone →  Bernadette
Dorothy Duffy →  Rose/Patricia
Eileen Walsh →  Crispina
Mary Murray →  Una
Britta Smith →  Katy
Frances Healy →  Zuster Jude
Eithne McGuinness →  Zuster Clementine
Phyllis McMahon →  Zuster Augusta
Rebecca Walsh
Eamonn Owens
Chris Simpson
Sean Colgan
Daniel Costello

regisseur (1)

Peter Mullan Peter Mullan

producent (1)

Frances Higson

Ierland, 1964. Drie jonge vrouwen worden overgebracht naar het Magdalena-klooster, een bestemming die ze te danken hebben aan het feit dat ze veroordeeld zijn door de kerk, verstoten ook door hun familie. De bedoeling is dat zij er moeten boeten voor begane zonden, alhoewel zonde een begrip is dat toen duidelijk heel anders werd ingevuld dan in de tijd van nu. De eerste van de drie heeft een kind gebaard maar is niet gehuwd. Bij het bezoekje van haar ouders gunt geen van hen hun pasgeboren kleinkind een blik, maar ondervindt de kersverse moeder dat hun aanwezigheid enkel het pad moet effenen en de taak iets makkelijker maken voor de eerwaarde die wacht in de gang. Die komt haar vertellen dat zo'n kind een bastaard is en dus beter wordt overgedragen aan de goede zorgen van een goede mama en papa. Het kind moet in zijn latere leven toch niet als een verstotene door het leven gaan door de misstap van zijn moeder ?! Zij echter wel, na het versieren v/d handtekening die het afstaan van het kind regelt, onmiddellijk gevolgd door de afgifte zelf (de uitdrukking alleen al...) is ze klaar voor het klooster. De tweede wordt brutaal verkracht en klaagt deze geweldpleging aan, vastbesloten om wat gebeurd is niet te verzwijgen. Mis, zo blijkt. Nummer drie heeft (ook al) niets misdaan. Alleen al haar aanwezigheid in de buurt van de jongens is voldoende om te verantwoorden wat haar bij de Magdalena Zusters te wachten staat. Tenminste, zo denken de Zusters in kwestie er over. Het is volgens hen immers belangrijk dat dergelijke vrouwen uit de buurt gehouden worden van de jongens, die toch maar hun vingers in de meisjes willen steken. Het is dus belangrijk om iedereen van enig onheil te behoeden, wat een opsluiting dus rechtvaardigt.

In het klooster moeten de drie onder het streng toeziend oog van Hoofdzuster Bridget en haar medewerksters 364 dagen per jaar werken als slaven. Enige vergoeding of appreciatie is uitgesloten want laat ons niet vergeten dat iedereen die in het klooster wordt ondergebracht er niet zomaar is gekomen en moet boeten voor zijn zonden. Maar het blijft niet alleen bij werken, sommigen krijgen niet genoeg te eten of worden uitgehongerd, geslagen, vernederd, misbruikt, verkracht...

Wie zich verzet tegen het schrikbewind van Zuster Bridget & Co, doet dit allicht geen tweede keer. Zweepslagen is maar één middel om je op andere ideeën te brengen. Ontsnappen is wel het laatste waar je aan zou denken, wanneer één van de meisjes wordt teruggebracht en hietdoor terug van haar vroegere vrijheid wordt beroofd, wacht haar een weinig warm welkom...

The Magdalene Sisters is een sterke film die op verschillende vlakken bijzonder schokkend overkomt omdat we hier uiteindelijk toch met Zusters te maken hebben, in één adem genoemd met de Katholieke Kerk. De machtswellust van de Zusters en de manier waarop zij er een genoegen in scheppen de aanwezigen te kleineren en vernederen is niet onmiddellijk iets wat een gelovig mens of goed katholiek voor mogelijk houdt (of hield nadat je de film hebt gezien). Wie denkt dateen en ander moet gerelativeerd worden en het hier uiteindelijk gaat om een langspeelfilm, zetten we graag onmiddellijk terug met beide voeten op de grond want The Magdalene Sisters is gebaseerd op waar gebeurde feiten broeders en zusters... Sterker nog, je bent allicht verbijsterd wanneer we je vertellen dat het laatste Magdalena klooster in Ierland pas in 1996 zijn deuren sloot.

Het minste wat je van schrijver/regisseur Peter Mullan kan zeggen is dat hij zijn boodschap of aanklacht tegen de gebeurtenissen van toen op een recht-toe-recht-aan manier overbrengt. Mullan's enige bekommernis lijkt het op een overtuigende wijze overbrengen van het onrecht dat de tienduizenden (!) logés van de betreffende kloosters jarenlang werd aangedaan. Peter Mullan is met de ....Sisters op vlak van regie pas toe is aan zijn tweede langspeelfilm maar was als acteur eerder al te zien in Riff-Raff, Shallow Grave en Transpotting om er maar drie uit zijn filmografie te vermelden.

Het staat vast dat hij met deze goeie film tegen behoorlijk wat schenen schopt en heilige huisjes onderuit haalt. Menig zuster, pastoor of kerkelijk gezagsbekleder zou zich een kruisteken slaan wanneer hij/zij in de film ziet hoe de minderbegaafde Crispina door de pastoor v/h klooster wordt ingezet om wat kleur in zijn zwartgrijze bestaan te brengen door hem dan tenminste op sexueel vlak dan toch nog wat voldoening te schenken in zijn leven. Zelfs zoiets ging Mullan niet uit de weg in The Magdalene Sisters en straft hij genadeloos af in de sterke He's not a man of God-scène. We krijgen dan ook de indruk dat Mullan zich voor zichzelf geen grenzen heeft opgelegd bij het maken van deze film. De scène waarin twee nonnetjes (of zeg ik beter 'Zusters' hier en word ik al oneerbiedig door de context van de film) de poedelnaakte aanwezigen 'keuren' is zo vernederend en wansmakelijk, zo mensonwaardig dat we mogen aannemen dat de eerdervermelde pastoors en nonnetjes allicht geen deel zulen uitmaken van de groep kijkers van deze film of prompt een eind zouden maken aan hun celibataire leven. Geraldine McEwan vertolkt haar rol van 'Sister Bridget' op een manier die weinigen zouden kunnen, ze heeft er zelfs de gepaste uitstraling voor. McEwan heeft al behoorlijk wat filmprijzen in de kast staan thuis, terecht. Weinig extra's op deze (koop)DVD, maar wat er op staat is toch wel weer van een hoog niveau. Het 'News Item', met Nederlands gesproken commentaar, is dan misschien maar een kleine elf minuten lang en als je de filmscènes aftrekt blijft niet veel meer over maar de getuigenissen van enkele vrouwen die het allemaal hebben meegemaakt spreken boekdelen. Ze bewijzen hiermee dat deze film niet overdreven gedramatiseerd is en met weinig woorden tonen ze aan dat veel vrouwen getraumatiseerd zijn door wat men hen jaren geleden heeft aangedaan. Getekend voor het leven... De documentaire Sex in a cold climate is de lange uitvoering van het verhaal. Hier is geen plaats voor scènes uit de film maar zorgen archiefbeelden en -foto's voor een passende ondersteuning. In een klein uurtje komen een viertal vrouwen aan het woord die getuigen over wat zich destijds bij de Magdalena's heeft afgespeeld. De meest pakkende getuigenis is die van de ondertussen overleden Christina Mulcahy. Zij werd haar kind afgenomen op het ogenblik dat zij het de borst gaf en het leek er op alsof ze haar zoon nooit meer zou terugzien. De slachtoffers hebben het bijzonder moeilijk om over de lippen te krijgen wat hun jarenlang werd aangedaan. Hoe ze werden geterroriseerd, vernederd, (sexueel) misbruikt... Het is lovenswaardig dat de filmmakers een film als deze hebben gemaakt en het getuigt van lef dat de samenstellers van deze DVD dit portret als extra hebben meegeleverd. Sterke film dus, met al even sterke extra's !

Koenraad Adams

 

Extra's

  • News item (10' 41)
  • Trailer, Documentary : Six in a cold climate (49' 55)
  • Also available (3)