Jean-Pierre en Luc Dardenne, de chroniqueurs van de sociale ellende in Wallonië (ofte onze vaderlandse equivalenten van Ken Loach) hebben al heel wat prijzen op de schoorsteenmantel staan. En niet van de minste: Gouden Palmen, Joseph Plateau Awards, NSFC Awards, Lumiere Awards, … Voor “Le Silence De Lorna” mogen ze daar ook de door Filmfreak uitgereikte Houten Knots voor ‘Meest Onzichtbare Moordscène van 2008’ aan toe voegen. De broers Dardenne doorspekken hun sociaal drama dit keer dan wel met een thrillerlaagje, het glazuur barst nog niet echt. De innerlijke gruwel blijft primeren op gewelddadige of nagelbijtende taferelen, al wil dat geenszins zeggen dat de film niet onder de huidplooien kruipt.

Na het ontginnen van onder meer mensenhandel en werkloosheid nemen de Dardennes ditmaal de wondere wereld van schijnhuwelijken en de daarbij horende malafide praktijken onder handen. Ze vertellen hun verhaal nog steeds met de camera heel dicht op de gezichten van de personages. Emoties puur en van dichtbij blijft het motto. De stijl is weliswaar niet meer zo dogma-ogend als voorheen, en cinematografisch is alles wat meer beheerst. Een eerste aanduiding dat de broers het ditmaal toch een ietsje anders aanpakken. Er zijn zelfs streepjes muziek te horen op de soundtrack. Allemaal functioneel (de muziek is te horen via radio’s, cd-spelers of in een café), maar toch… het is opvallend in een landschap dat auditief voorheen enkel werd gedomineerd door natuurlijke stadsgeluiden. Daarnaast bevat het scenario een paar wendingen die de film de allure van een thriller meegeven, en ook hier wijken de broers af van hun eerder observerende drama’s “La Promesse”, “Rosetta”’, “Le Fils” et “L’Enfant”.

Luik is het leefterrein van de jonge Albanese immigrante Lorna (een voortreffelijke Arta Dobroshi, die speciaal voor deze prent Frans leerde spreken). Haar droom: samen met haar lief Sokol een snackbar openen. Haar probleem: geld. De oplossing: met een schijnhuwelijk de Belgische nationaliteit verkrijgen. Onder dwang van mensenhandelaar Fabio verbindt ze haar lot aan dat van de plaatselijke junkie Claudy (Jéremie Renier, eerder al te zien in “La Promesse” en “L’Enfant”). Claudy aanvaardde om met Lorna te huwen in ruil voor wat geld, en waarschijnlijk ook voor de genegenheid, want Claudy wil maar kan niet afkicken. Hij ziet Lorna als laatste ankerplaats, en zou eigenlijk liever bij haar blijven dan (zoals afgesproken) na een tijd van haar scheiden. Bovendien weet Claudy niets af van de plannen van Fabio en Lorna. Fabio wil Lorna ook uithuwelijken aan een Rus die zo op zijn beurt ook de Belgische nationaliteit wil krijgen. Maar dan moet eerst Claudy wel van het toneel verdwijnen…

“Le Silence De Lorna” valt niet onmiddellijk met de deur in huis. In het begin vergt het nogal wat tijd om in de geest van protagoniste Lorna te kunnen kruipen, maar gaandeweg openbaart zich een film die zich kan meten met pakweg het beste werk van Ken Loach of Mike Leigh. Vooral de relatie tussen Lorna en Claudy is krachtig. Het wordt duidelijk dat Lorna niet de harde tante is voor wie ze zich uitgeeft, en dat ze echt wat voelt voor Claudy. Gevoelens die ze in de kiem moet zien te smoren: enerzijds omdat ze haar toekomst wil uitbouwen met Sokol, anderzijds omdat ze een speelbal is in de handen van Fabio. Ergens halverwege kentert het verhaal en nemen de Dardennes een narratief risico. Na dit scharniermoment geven ze een thrillerdraai aan hun emotioneel rad, waarbij ze niet kiezen voor de makkelijke weg. Wanneer het geweten van Lorna langzaam aan (en eigenlijk nogal bruusk) openbloeit en alles afstevent op een ambigu einde, zullen heel wat kijkers bij de ontknoping misschien even het spoor bijster geraken. Ergens past deze piste wel: een happy end is sowieso niet aan de Dardennes besteed en de broers laten ditmaal voldoende ruimte om het publiek zelf te laten beslissen hoe ze de toekomst van Lorna zien.

Of dit nu al dan niet de beste film van de Waalse broers is, blijft een open vraag. Feit is dat ze als cineasten gegroeid zijn, en dat maakt ons alvast benieuwd of het duo verder gaat op dit opgefriste elan.

Tijdens de enige relevante extra (een interview van ruim een half uur afgenomen door de IJslandse cineaste Solveig Anspach) nemen de broers alvast geen blad voor de mond en antwoorden ze enthousiast op de vragen. Misschien niet de meest flitsende of boeiende manier om achtergrondinfo over de film te verkrijgen, maar dit gesprek toont alvast aan dat de Dardennes weten waar ze mee bezig zijn en bovenal zeer gepassioneerd zijn door film. Een verzorgde uitgave voor de fans van deze getalenteerde Waalse filmmakers.