Hoe authentiek is het allemaal ? Dat is een vraag die bij ons opkomt bij en na het bekijken van Freedom Writers. Film is fictie in een aantal gevallen en wanneer het verhaal (deels) gebaseerd is op echte gebeurtenissen is het maar de vraag of men er een spreekwoordelijke schep heeft bijgedaan om het allemaal een beetje aan te dikken en (op filmvlak) extra aantrekkelijk te maken, en in het positief geval hoe groot die dan wel was. Als we Richard LaGravenese, de maker van deze film, mogen geloven dan is alles wat zich in deze film afspeelt ofwel gebaseerd op de 'dagboeken' van de Freedom Writers zelf, of op de interviews die hij met de jongeren had als voorbereiding op de film.
Waar we dan weer wél van overtuigd zijn is dat Amerika niet het beloofde land is waar alles voorbeeldig en rustig verloopt, waar het overal goed is om wonen en toeven. Toen ik pakweg 15 jaar geleden voor het eerst in de Verenigde Staten neerstreek en met een huurwagen even de weg was kwijtgeraakt (nog geen GPS hé toen) en in de wijk El Segundo terechtkwam zorgde de stilte, de verlatenheid, de geladen sfeer van de omgeving toen al voor een sterk gevoel van onbehagen. Wij waren verre van schijtluizen maar hadden zo een scenario kunnen uitschrijven van wat zich had kunnen afspelen mochten wij in die regio autopech of een lege brandstoftank gehad hebben.

Erin Gruwell (Hilary Swank) is een 23-jarige lerares die overloopt van enthousiasme en idealisme wanneer ze als leerkracht aan de slag kan in de 'Wilson High School'. De verzorgde jongedame met haar kraaknette rode jurk aan en een stijlvol parelsnoer rond de nek heeft er heel veel zin in en daar kan de onder-directrice (Imelda Vera Drake Staunton) die héél hard op de rem gaat staan wanneer ze hoort hoe geestdriftig haar nieuwe collega wel is, niets aan veranderen. Zij weet in tegenstelling tot de debuterende lerares wél wat haar in het klaslokaal straks te wachten staat en is niet van plan de realiteit te verbloemen. Amerikanen van Afrikaanse oorsprong, Latino's, Aziaten, bendeleden, delinkwenten, jongeren uit de armste achterbuurten, het is slechts een greep uit de grote verscheidenheid aan groepen die straks in klaslokaal 203 hun opwachting zullen maken.
Allemaal jongeren die elk op hun manier een kruitvat zijn. Eén verkeerde opmerking, een slecht bedoelde uitspraak wordt gegarandeerd gevolgd door een uitbarsting van agressie en frustratie. De jongeren hebben totaal geen interesse in onderwijs en de aanwezigheid van zoveel opgekropte woede en heel sterk aanwezig racisme in één en dezelfde klas is de omschrijving tijdbom waardig.  Echt lang duurt het niet vooraleer een nieuwe bende-afrekening een uitloper heeft naar de klas van Erin Gruwell

Toen nieuwsproducent (en tevens uitvoerend producent van de film) Tracey Durning destijds een stukje in de Los Angeles Times las over Erin Gruwell en de Freedom Writers werd besloten om naar Long Beach te gaan om meer te vernemen over (de échte) Erin en Co. Toen regisseur Richard LaGravenese het resultaat van Tracey's research zag in 'Primetime Live' en ook nog eens de gelegenheid had persoonlijk wat pennevruchten van sommige Freedom Writers door te nemen nam hij contact op met producente Stacey Sher en overtuigde haar dat dit hun volgende film zou worden.

Een tweevoudig Oscar-winnaar (Hilary Million Dollar Baby Swank) kiezen/strikken voor de hoofdrol is natuurlijk altijd een goede zet maar de selectie van de studenten was een stuk tijdrovender. De makers maakten hun keuze uit maar liefst 2.000 jongeren. Sommige van hen hadden totaal geen acteerervaring. Sergio Montalvo (Alejarndro in de film) schreef zich maar op goed geluk in voor de auditie omdat hij vond dat het personage in kwestie heel wat gelijkenissen vertoonde met hemzelf. Jaclyn Ngan die in het echte leven zelf school loopt aan de 'Fairfax High School' in Los Angeles en in Freedom Writers de rol vertolkt van de Cambodjaanse tiener Sindy was ook al aan haar langspeelfilmdebuut toe. Jason Finn (Marcus in de film) daarentegen had dan weer wél wat ervaring door de film Mercy Street, een Independent Film die ervoor had gezorgd dat hij niet langer op straat leefde en drugs verkocht.