Noah Baumbach is een gevaarlijk regisseur. Als we de wandelgangen mogen geloven zijn er wereldwijd nog altijd zo’n vijfhonderd cinefielen die nog in coma liggen na zijn oersaaie “Margot At The Wedding” waarmee hij in 2007 bewees dat Nicole Kidman en zijn ex Jennifer Jason Leigh ook ontzettend kunnen zagen. Gelukkig is die prent niet ’s mans enige wapenfeit: hij is eveneens regisseur van bekijkbare titels als “The Squid And The Whale” en “Greenberg” en als scenarist schreef hij mee aan Wes Andersons “Fantastic Mr. Fox” en “The Life Aquatic With Steve Zissou”, en hij pende zelfs het scenario van Dreamworks’ “Madagascar 3” bij elkaar. Of hoe Baumbach duidelijk voor meer dan een gat te vangen is, al zal zijn hart waarschijnlijk altijd vooral blijven kloppen voor de independent cinema.

Baumbach ontwikkelde “Frances Ha” samen met Greta Gerwig, een actrice met wie hij voor het eerst samenwerkte in “Greenberg” en die sindsdien zijn vaste partner is. Dat die twee elkaar gevonden hebben hoeft niet echt te verwonderen. Gerwig heeft een achtergrond in de zogenaamde mumblecore cinema. Dat is een subgenre binnen de onafhankelijke cinema waarbij de nadruk ligt op improvisatie, naturalistische dialogen, werken met een laag budget en als het even kan met amateuracteurs en –actrices. Wat veelal leidt tot “high brow” cinema die lang niet aan iedereen is besteed, maar waarbinnen toch mooie dingen te rapen vallen. Gerwigs vertolking in “Greenberg” leverde haar heel wat erkenning op, en bleek het startschot voor een soort gepimpt mumblecore-project dat ze samen met Baumbach wou maken. Het resultaat is een grotendeels geïmproviseerde praatfilm (enkel de structuur lag vooraf vast, de invulling van de losse scènes niet) over de aspirant-danseres Frances Halladay (vertolkt door Gerwig zelf) die als late twintiger haar weg probeert te vinden in een mondain New York.

Frances werkt als dansinstructrice bij een plaatselijk gezelschap en woont samen met haar beste vriendin Sophie (vertolkt door Mickey Sumner, de dochter van Sting en Trudie Styler). Deels omdat het klikt tussen de twee huisgenoten, deels uit noodzaak: voor een alleenstaande is het immers bijna onmogelijk om de huishuur te kunnen betalen. Frances heeft een relatie met Dan (Michael Esper) die graag zou hebben dat zij bij hem intrekt, maar Frances weigert omdat ze vreest dat Sophie de huur voor hun appartement niet alleen zal kunnen betalen. Wat meteen een einde maakt aan de relatie tussen Frances en Dan. Ironisch genoeg laat Sophie wat later horen dat zij het appartement wel verlaat nadat ze verliefd is geworden op de rijke Patch (Patrick Heusinger). Wat Sophie niet alleen relatieloos, maar ook huisloos maakt. Waarop ze intrekt bij de gemeenschappelijke vrienden Lev (Adam Driver) en Benji (Michael Zegen), die er respectievelijk van dromen om door te breken als respectievelijk artiest en scenarist. Benji heeft zelfs een scriptvoorstel voor “Gremlins 3” geschreven. Uiteindelijk filtert het verblijf bij Lev en Benji uit nadat Frances haar job verliest. Opgeven staat echter niet in het woordenboek van Frances en ze blijft op zoek naar haar plek onder de zon van The Big Apple.

De opdringerige Frances zal niet voor iedereen zijn weggelegd, maar wie niet onmiddellijk afhaakt kan tussen het kaf toch heel wat mooi koren ontdekken. Soms meandert de prent maar wat aan, op andere momenten laat hij de banaalheid achter zich met een paar gevatte observaties of geslaagde grappen. Tonaal blijft het echter wat onevenwichtig en vrijblijvend. Waardoor het moeilijk is om “Frances Ha” echt aan het hart te drukken: daarvoor ontbreekt het wat aan de finesse die het werk van bijvoorbeeld Whit Stillman (met wie Gerwig samenwerkte in “Damsels In Distress”) en Nicole Holofcener net die tikkel meer diepgang bezorgt. Bovendien is het altijd (of toch veel) een beetje jammer dat films die eigenlijk nergens over gaan (sfeer primeert op inhoud) uiteindelijk toch met een derde akte voor de dag komen waarin er toch een duidelijk eindsignaal is om het geheel min of meer gerechtvaardigd te kunnen afronden.

Wel geslaagd: de sfeervolle zwartwitfotografie die “Frances Ha” tijdens haar beste momenten laat baden in een melancholisch bad dat knipoogt naar Woody Allens “Manhattan” (een gelijkenis waar je moeilijk om heen kan) en de nouvelle vague. En met David Bowies 'Modern Love' op de eindgeneriek te plaatsen kan je natuurlijk ook niet veel verkeerd doen.