Van een gebrek aan lef kan je de Brit Chris Morris alvast niet beschuldigen. In tijden waarin elk woord door de media wordt gewikt en gewogen en een scheet in een fles al voldoende is om een rellenstorm te ontketenen, slaagt de brave man erin een komedie te draaien over Islamzelfmoordterroristen. En dan nog wel eentje die zonder problemen in de Britse multiplexen draaide, er een aardige duit opbracht en werd beloond met een BAFTA voor 'Outstanding Debut By A British Writer, Director or Producer'.

“Four Lions” is het langspeeldebuut van Chris Morris, een man die geenszins aan zijn komisch proefstuk toe is. In de jaren negentig verzamelde hij een grote schare fans met zijn satirische nieuwsshow “On The Hour” die werd uitgezonden op BBC Radio 4. Daar werkte hij samen met goed volk als Armando Iannucci, de bedenker van het niet te versmaden “The Thick Of It” en de filmische uitloper “In The Loop” en komiek Steve Coogan. Daarna beproefde Morris zijn geluk op tv, waar hij meewerkte aan de ook al succesvolle satires “The Day Today” en “Brass Eye”. Daarbij werd duidelijk dat Morris geen hete aardappels uit de weg ging (getuige een controversiële aflevering rond pedofilie), en dat er maar weinig onderwerpen echt taboe zijn voor Morris. Wie nieuwsgierig is naar Morris’ vroeger werk kan (uiteraard) terecht op You Tube waar heel wat fragmenten te vinden zijn.

Allemaal opwarmertjes voor dit speelfilmdebuut dus. En dat werd een explosieve cocktail met genoeg woordgrappen en slapstick om alle strekkingen en godsdiensten aan het lachen te krijgen. BBC en Channel 4 durfden het risico als geldschieter op te treden niet aan, en besloten om de film niet mee te produceren. Hetgeen ze zich achteraf gezien vast wel zullen hebben beklaagd. Film 4 Productions financierde wel mee en werd een van de drijvende krachten achter het project. Bij de research van het scenario sprak Morris met terrorisme-experten, politieagenten, agenten van de Britse geheime dienst, imams en gewone moslims in de straat. Op die manier kon hij het scenario kruiden met input van betrokkenen hetgeen voor een laag realisme zorgt in wat in de eerste plaats een komedie over klungelige bommenleggers is. Vervolgens stuurde hij het afgewerkte scenario naar de Brits-Pakistaanse moslim Moazzam Begg, die had vastgezeten op Guantanamo Bay. Die verzekerde Morris dat er geen enkele reden was waarom Britse moslims zich zouden beledigd worden door “Four Lions”.

En gelijk heeft hij: misschien zijn het wel (jonge) ingeburgerde Moslims die het hardst zullen lachen om de avonturen van Omar, Waj, Faisal en Barry. Vier moslims uit Sheffield (de laatste is een bekeerde blanke) die zich laten radicaliseren en besluiten om zelfmoordterrorist te worden. Elk voor een andere reden: huisvader Omar (Riz Ahmed) wil martelaar worden uit overtuiging, Waj (Kayvan Novak) vindt het idee om dingen te laten ontploffen best cool, Faïsal (Adeel Akhtar) is dan weer naïef en weet niet echt de klepel hangen, en Barry (Nigel Lindsay) droomt van een grote explosie waarvan de schuld bij de blanken komt te liggen met een eventuele derde wereldoorlog als gevolg.

Het idee hebben is een ding, het uitwerken een ander. Tijdens hun stage in een opleidingskamp in Pakistan laten Omar en Waj per ongeluk zelfs een paar van hun jihadstrijdmakkers de lucht invliegen. Toch wordt Londen hun volgend doelwit. Het idee van Barry om een moskee op te blazen wordt van de hand gewezen, en Omar stelt voor om hun bommen te laten ontploffen tijdens de befaamde marathon van Londen. Maar ook hier lijkt het idee makkelijker dan de uitvoering.

“Four Lions” is in de eerste plaats een dijenkletsersfilm (bommen en schapen gaan niet samen zo blijkt, en de jihadversie van “The Lion King” verschilt nogal wat van die van Disney) die af en toe flirt met politieke incorrectheid. Opvallend is dat Morris zijn personages niet zomaar als karikaturen behandelt: vooral Omar (brave huisvader met kind) krijgt een vrij ruim uitgewerkte achtergrond mee, die aantoont waarom hij het anarchistische pad opraakt. Op andere momenten is “Four Lions” pure slapstick, zodat iedereen die gewoon eens goed wil lachen wars van het hete hangijzer ongetwijfeld zijn gading zal vinden bij dit amusant filmpje dat in de beneluxversie enkel maar de trailer als extra meekreeg.