Weemoed, tragiek, humor en menselijkheid: de vaste waarden in het oeuvre van Alexander Payne tekenen allemaal present in ’s mans The Descendants. Zeven jaar na Sideways (waarvoor hij de Oscar voor geadapteerd scenario mocht delen met zijn vaste schrijf- en productiepartner Jim Taylor) toont Payne dat hij nog niets van zijn kunnen heeft verloren. Net als Sideways, About Schmidt, Election en Citizen Ruth is The Descendants niet meteen een film die om aandacht schreeuwt, maar een die traag onder de huid kruipt van eenieder die zich in zijn web laat vangen. Of dat toch zou moeten doen.

The Descendants is gebaseerd op de gelijknamige roman van Kaui Hart Hemmings, een Amerikaanse die getogen en geboren is op Hawaii. Die roman was eigenlijk een uitbreiding van het kortverhaal The Minor Wars dat verscheen in haar bundel House of Thieves. Voor de geïnteresseerden: Hemmings heeft een kleine cameo als de secretaresse van George Clooney. The Descendants mag dan wel geschreven zijn door een jonge vrouw, het hoofdpersonage is een man op middelbare leeftijd, waardoor het logisch is dat Alexander Payne het boek wou verfilmen. Payne weet immers als geen ander de leefwereld van middelbare mannen te schetsen. In Election joeg Matthew Broderick zichzelf de dieperik in door een relatie te beginnen met studente Reese Witherspoon, in About Schmidt ging een gepensioneerde Jack Nicholson op zoek naar de zin van zijn leven nadat hij zijn vrouw verloor, en in Sideways probeerde veertiger Paul Giamatti met zichzelf in het reine te komen tijdens een wijnproefweekend.

En nu krijgt ook George Clooney de kans om te laten zien uit welk mooi acteerhout hij gesneden is. Payne haalt immers steevast het beste uit zijn cast naar boven: zo werd Giamatti door zijn rol in Sideways een gegeerd acteur en zette Nicholson een van zijn beste rollen uit de tweede helft van zijn carrière neer in About Schmidt. Clooney krijgt op zijn beurt terecht lof voor zijn vertolking van de advocaat Matt King, die net als alle andere Payne-protagonisten op zoek moet naar zichzelf indien hij zich niet wil laten opknopen door de bokkensprongen van het leven.

Matt is een succesvol advocaat in Honolulu, getrouwd met Elizabeth en vader van de tienjarige Scottie (Amara Miller) en de zeventienjarige Alex (Shailene Woodley), twee meisjes die elk op hun eigen manier in een rebellerende fase van hun leven zitten. Matt is nooit echt betrokken geweest bij de opvoeding van zijn dochters, en heeft eigenlijk zelfs geen warme relatie met Elizabeth. De kans dat hij die ooit nog kan hebben is trouwens onbestaande: Elizabeth kwam ongelukkig ten val tijdens een tocht met een motorboot en ligt in een coma. Een coma waaruit ze niet meer kan ontwaken volgens de behandelende artsen, en omdat Elizabeth in haar testament een clausule had ingebouwd dat ze haar leven wil beëindigen wanneer er geen medische redding meer mogelijk is, ziet Matt zich genoodzaakt om akkoord te gaan dat zijn vrouw geëuthanaseerd wordt. Net op dat moment moet hij eveneens een beslissing nemen over de 25.000 hectares grond die al ettelijke generaties in het bezit van zijn familie zijn. Moet hij het land verkopen aan een grondspeculant, of het gewoon als natuurgebied bewaren of… bijna iedereen van zijn neven heeft wel een gepaste bestemming in gedachten. Aan Matt om de knoop door te hakken. Al krijgt hij een nog grotere knoop te ontwarren wanneer Alex hem vertelt dat Elizabeth een buitenechtelijke relatie had en op het punt stond om de scheiding aan te vragen. Matt is nog geen klein beetje in zijn gat gebeten en hij besluit om – samen met zijn twee dochters – op zoek te gaan naar de minnaar van zijn vrouw om hem met de waarheid te confronteren.

Of hoe Alexander Payne met The Descendants eens te meer een zacht meanderende en mooi vertelde tragikomedie uit de mouw schudt. Gedreven op het zachte Hawaiiaanse klimaat en ondersteund door een mooi geïntegreerde couleur locale (het lijkt wel alsof Payne elke Hawaiiaanse traditional op de klankband heeft gekregen) is dit er alvast eentje die zich traag en warm neervlijt. De verhaalinsteek mag dan wel onbeschaamd sentimenteel zijn, Payne toont zich eens te meer een meester in het etaleren van echte ontroering en toont aan dat – hoe wanhopig de situatie er ook uitziet – er steeds plaats is voor humor. The Descendants vindt een fijn evenwicht tussen de lach en de traan, en blijft daardoor nadat de eindgeneriek voorbij is gerold mooi nazinderen. Schone cinema dus, en niet alleen voor degenen die foutloos vijf keer heel snel na elkaar humuhumunukunukuapua'a kunnen zeggen.