Nog niet zo heel lang geleden werd het bericht de wereld in gestuurd dat de Katholieke Kerk een monsterbedrag had betaald aan schaderegelingen rond seksueel kindermisbruik door priesters. Het oorzakelijk verband tussen deze documentaire en de betaalde som zal natuurlijk niet expliciet aan te tonen zijn, maar regisseur Amy Berg mag zich wat ons betreft deels verantwoordelijk voelen voor dit behaalde 'resultaat'.

Oliver O’Grady is de man die het eerst aan het woord komt in “Deliver Us From Evil”. Als priester moet hij het goede vertegenwoordigen, de liefde onder de mensen, de vergevingsgezindheid, de vroomheid, het voorbeeld zijn voor alle Christenen. Maar lang duurt het niet eer de kijker zich realiseert dat deze man voor velen de verpersoonlijking is van het kwade, van Satan als het ware. De man is, zo wordt hoe verder deze documentaire vordert hoe duidelijker het wordt, het kwade in hoogsteigen persoon. Niet dat hij er zelf zwaar aan tilt – de woorden die we gebruiken beklemtonen door de sarcastische ondertoon de woede die bij ons is achtergebleven na het zien van deze film – hij vindt gewoon “dat het niet had mogen gebeuren”… En zegt met een glimlach op het gezicht (!) dat hij op een gegeven ogenblik vergeving en absolutie vroeg voor wat hij had gedaan.

De bekentenis van de beschuldigde wordt gevolgd door de getuigenissen van een aantal mensen die nauw betrokken waren bij Priester Oliver O’Grady. Het gezin Jyano bijvoorbeeld, de man is van Japanse oorsprong, zijn vrouw is Ierse. Oliver was voor hun gezin jarenlang een vaste waarde. Hij zat men hen samen aan tafel, hij las gebeden voor, hij was een belangrijk iemand voor dit toen nog bijzonder gelovig gezin. Het is maar jaren later dat men zich realiseerde wat voor iemand jaren in hun midden had geleefd. En tot wat hij allemaal in staat was geweest…

Het verhaal van “Deliver Us From Evil” kent zijn aanvang begin de jaren ’70. We vinden het eigenlijk heel straf dat de man zelf ook aan het woord komt, niet alleen in archiefbeelden van verhoren die destijds werden afgenomen tijdens het onderzoek, maar ook tijdens meerdere persoonlijke gesprekken met de makers van deze documentaire. Vrij snel wordt duidelijk hoe ernstig de zedenmisdrijven zijn waaraan deze priester zich heeft schuldig gemaakt maar er is meer… Het word ook pijnlijk duidelijk dat ook de kerkelijke leiders niet ingrepen en gewoon lieten begaan. Een rijdende auto en een kaartje op het scherm met elke keer opnieuw een rond puntje en een rood lijntje dat de rode speldeprikjes op de kaart met elkaar verbindt geeft aan dat de pedofiel telkens weer opnieuw in een nieuw dorp terecht kwam. En op die manier dank zij de overplaatsings- en beschermingspolitiek van zijn oversten nieuwe kansen kreeg. In een nieuwe gemeenschap waar hij opnieuw slachtoffers kon maken onder de onwetende bevolking. We citeren uit de film wanneer we de gebeurtenissen omschrijven als een “spoor van verwoesting”, een passende omschrijving in deze context.
Wanneer men op een gegeven ogenblik een hiërarchische meerdere van O’Grady op de hoogte bracht van wat zich afspeelde op de parochie van de pedofiel, gebruikt die woorden als “normal curiosity”. En, neen… men zag het verband niet tussen enerzijds iets wat zich die ene keer had voorgedaan met een jongetje en dat ander feit, want dat had zich voorgedaan met een meisje…
Van Bisschop Guilfoyle over Kardinaal Mahony, niemand wordt gespaard in deze film en eigenlijk is dat maar goed ook. Vast staat dat de Kerk met deze documentaire een flinke duw krijgt. Niet bevorderlijk voor het Geloof in het algemeen als je weet dat de Kerken nu al bijna leeg zijn op zondagmorgen.

Het verhaal van “Deliver Us From Evil” is gewoon hallucinant. De man vergreep zich op de meest walgelijke manier aan kinderen en sommige getuigenissen van slachtoffers geven in soms weinig woorden weer hoe weerzinwekkend zijn daden wel waren. Volwassenen die getekend zijn voor het leven en na al die jaren toch de moed vonden om te getuigen voor de camera. Maar naast de kerkelijke gezagsdragers die zwaar in de fout gingen en hun verantwoordelijk bewust wilden/willen ontlopen (volgens de makers gaat dit tot op het topniveau van de huidige Paus) vinden wij ook dat het rechtssysteem in kwestie heeft gefaald. Een pedofiel die zich probleemloos kan verplaatsen naar andere gebieden en er nieuwe slachtoffers kan maken zonder dat de plaatselijke autoriteiten of de bewoners hiervan op de hoogte zijn én zonder dat hij op enige manier ook wordt gevolgd door één of andere instantie, zoiets is wraakroepend.

De sterkte van deze documentaire ligt natuurlijk in de oprechtheid en de moed van wie er aan heeft meegewerkt. Het is aangrijpend wanneer de vader van één van de slachtoffers probeert zijn tranen te bedwingen maar even later zijn onmacht, frustratie en woede uitschreeuwt. Zoiets komt heel hard aan en doet je heel erg stil worden. Iets wat ook opgaat wanneer getoond wordt wat het bezoek aan de Paus oplevert, de brief die de pedofiele Priester op een dag schrijft aan zijn slachtoffers (aangevuld met zijn persoonlijk commentaar hierrond is dit meteen het bewijs dat die man heel, heel erg ziek en gestoord is), het feit dat hij op dit eigenste moment helemaal vrij leeft in Ierland, de 'straf' die hij kreeg….
“Deliver Us From Evil” is een sterke, onthutsende documentaire die iedereen moet zien.