De Tweeling (DVD)

Goed
De Tweeling (DVD)
2002
05/03/2004
dvd
132 minuten
drama
1.85

acteur/actrice (5)

Ellen Vogel →  Lotte Senior
Thekla Reuten →  Jonge Lotte
Gudrun Okras →  Anna Senior
Nadja Uhl →  Jonge Anna
Bett Schuurman →  Moeder Rockanje

regisseur (1)

Ben Sombogaart

producent (2)

Anton Smit
Hanneke Niens


Tweelingen hebben iets met elkaar, meestal toch. Het is gemakkelijk te verklaren dat vooral de een-eiige soort al van bij het begin op een bijzondere manier met elkaar verbonden zijn. We zullen de genetische kant niet nader toelichten en het hebben over Lotte en Anna, de tweelingzussen die in hun leven blijkbaar niets mochten hebben met elkaar. Ze werden op jonge leeftijd al letterlijk uit elkaar gerukt, op de begrafenis van hun ouders nota bene. Wanneer ze met geweld van elkaar worden gescheiden, ging hier al wat gekibbel aan vooraf over wie nu eigenlijk de zieke mocht hebben en wie de andere...

Vanaf dan leven de zussen niet alleen geografisch ver van elkaar gescheiden, maar ze komen ook in een toaal verschillende leefomgeving terecht. Lotte heeft tbc en krijgt van haar moeder te horen dat haar zus bij de barbaren leeft en alle brieven die ze haar toestuurt weinig zullen veranderen aan hun scheiding (men zorgt er immers voor dat de brieven nooit verstuurd worden...). Anne groeit op in Duitsland, veel meer dan een goedwils slaafje op de boerderij van oom Heinrich is ze niet. Haar dagen zijn gevuld met de varkens eten geven, zeulen met stro en mest en nog een aantal taken die inherent zijn aan iemand die gekozen heeft om boer(in) te worden. Maar Anne heeft deze keuze niet gemaakt, anderen deden dat voor haar...

Nochtans blijft de ondertussen jonge vrouw hopen op beterschap. Alhoewel ze met heel weinig mensen contact heeft en men haar ook niet naar school laat gaan, wordt ze heimelijk verliefd op Bernd, de smid uit de buurt. Vanaf het ogenblik dat Heinrich verneemt dat er een gevoel van genegenheid groeit bij haar, slaat en schopt hij haar, iets wat hij vroeger al wel meer deed, maar nu op een manier die evengoed een fatale afloop kon gehad hebben voor de vrouw. Nu is het genoeg geweest klinkt het uit de mond van iemand die het wel goed voor heeft met haar en Anna wordt overgebracht naar de huishoudschool St.Joseph, een instelling die gerund wordt door nonnetjes. Wanneer ze weer volledig op de been is, kan ze als huishoudster aan het werk en later aan de slag bij gravin Charlotte van Garlitz Dublow. Ondertussen is de tweede wereldoorlog uitgebroken en Anna wordt verliefd op Martin, een soldaat. Hij wordt later officier bij de SS en de twee huwen.

Lotte is ondertussen verloofd met Martin, een Jood, en slaagt er in om haar zus na zovele jaren terug te kunnen vinden. Het weerzien loopt voor beiden uit op een teleurstelling en vanaf nu gaan hun wegen terug uit elkaar. Ik dacht even dat het een Jood was zegt Anna wanneer Lotte haar een foto toont van David, het wordt een breekpunt...

De Tweeling is een film die we gemist hebben toen hij in de bioscoop werd uitgebracht en voor ons nu dus als het ware een tweede kans krijgt bij zijn DVD-release. De Oscar-nominatie die de film kreeg in de categorie Beste buitenlandse film dit jaar is de bevestiging dat de film dor velen ten onrechte werd geonderwaardeerd. De Tweeling, gerealiseerd met een budget van bijna 4 miljoen Euro, is het sterke levensverhaal van Anne en Lotte dat weet te overtuigen niet in het minst door de vertolkingen van de twee. Of zeg eigenlijk maar zes want de film kan je opdelen in drie tijdsperiodes. Waar men er in Amerika/Hollywood een oorlogsverhaal zou van gemaakt hebben en dik in de verf zou gezet hebben hoe de Amerikanen Hitler en zijn leger lik op stuk gaven, concentreert men zich hier op de menselijke kant. In De Tweeling zitten dus geen wreedheden van op het slagveld, geen individuele heldendaden van stoere, sterke soldaten. Hooguit het zware geronk van overvliegende vliegtuigen. Ben Sombogaart laat in zijn film wél zien hoe het leven van de gescheiden tweeling getekend wordt door de oorlog. De oprechte liefde van elk van hen - die voor een Jood en aan de andere kant die voor een SS-er, lijkt het lijmen van de brokken tussen hen beiden onmogelijk te maken. Want voor de Duitsers was er het risico van het slagveld, voor de Joden was er Buchenwald. En Auschwitz...

Sombogaart was zo zeker van zijn stuk dat hij al heel vroeg in de film een brugje maakt met de zussen in hun derde leeftijd. Veel meer dan enkele oude dames in gele badjassen in een kuuroord die elkaar menen te (her)kennen hoeft dit niet te zijn. Op filmisch vlak is het een subtiele manier om aan te geven dat de vraag of de twee zussen elkaar figuurlijk zullen kunnen vinden in de na-oorlogse periode, misschien toch nog beantwoord wordt (op het eind van de film). De Tweeling, gebaseerd op het boek van Tessa de Loo dat al door miljoenen mensen werd gelezen en nu ook in Amerika werd uitgebracht, spreekt als titel niet echt tot de verbeelding en ook in het lijstje van cast en crew staan geen klinkende namen. Ellen Vogel (The Discovery of Heaven), Thekla Reuten (Iedereen Beroemd), Nadja Uhl (in 2000 nog winnaar van een Zilveren Beer in Volker Schlöndorffs), Gudrun Okras (Jetzt oder nie) zijn namen waar de doorsnee filmkijker niet onmiddellijk een tweede filmtitel kan aan koppelen. En wie zich afvraagt wie die Ben Sombogaart dan wel mag zijn, wel die maakte vroeger ondermeer Abeltje en Mijn vader woont in Rio. Met De Tweeling wordt nog maar eens bewezen dat er nog heel wat mensen in de filmwereld actief zijn die ondanks hun beperkt cv, bijzonder getalenteerd zijn en samen een goede film kunnen maken. Als bonus werden op deze koop-DVD een zestal verwijderde scènes voorzien, net als een 'making of' documentaire. Hierin komen de belangrijkste actrices (met uitzondering van de twee jonge meisjes) aan het woord. Ze vertellen niet alleen over hun rol maar geven ook uitleg over bepaalde scènes. Hier kan je ook kennismaken met de regisseur. Ben Sombogaart straalt vooral bescheidenheid en kalmte uit wanneer hij commentaar geeft over een en ander. Ook aan de extra's bij De tweeling werd dus de nodige zorg en aandacht besteed.

Koenraad Adams

Extra's

  • Trailer
  • Also available
  • Deleted scenes (9' 46)
  • Making of (23' 58)