Das Schweigende Klassenzimmer
acteur/actrice (3)
regisseur (1)
director of photography (1)
scenarist (1)
beeldmonteur (1)
componist (2)
Een film die zowel over repressie in Oost-Duitsland gaat als over de opstand van de Hongaren tegen de Russische bezetter. En dat alles gesitueerd in 1956. Dat is de zin en een half-duiding die hoort bij “Das Schweigende Klassenzimmer”, een oerklassieke historische babbelprent die de clichés aan elkaar rijgt maar tegelijkertijd ook weet te inspireren en te motiveren. Een beetje zoals “Der Staat Gegen Fritz Bauer”, Lars Kraumes vorige Duitse geschiedenisfilm.
In 1956 komen Hongaarse revolutionairen in hun land in opstand tegen de Russische overmacht. Theo en Kurt, twee pubers uit het Oostduitse Stalinstadt krijgen dat nieuws te zien in het actualiteitenblok in een West-Duitse bioscoop waar ze stiekem naartoe waren getrokken in de hoop op het scherm wat naakt vrouwenvlees van de rondborstige Marion Michael te zien in de film “Liane, die Tochter Des Dschungels.” Verontwaardigd over het nieuws en ook een beetje als schavuitenstreek overtuigen de twee hun klasgenoten om bij wijze van protest twee minuten stilte te houden bij aanvang van een nieuw lesuur.
Een kleine actie met verstrekkende gevolgen. Het protest wordt gezien als een daad van ongehoorzaamheid tegen het communisme en als het begin van een revolutie. Zowel de schoolraad als de Nationale Minister van Onderwijs komen zich met de zaak moeien. Indien de namen van de initiatiefnemers niet worden vrijgegeven, verliest iedere leerling(e) uit de klas zijn of haar recht om nog een diploma te halen in Oost-Duitsland.
Klinkt op het eerste zicht misschien wat belerend en ‘geef nooit je idealen op’-schreeuwerig, maar dat is het niet: “Das Schweigende Klassenzimmer” is gebaseerd op ware gebeurtenissen, en vertrekt vanuit de memoires van Dietrich Garstka die destijds in de desbetreffende klas zat. En Kraume vindt al snel de toon van een spannend jongens- en meisjesverhaal om de plot zo interessant mogelijk te verpakken. De onderlinge verstandhouding tussen een groep klasgenoten en vrienden komt op de helling te staan, er zijn repercussies naar de relatie tussen de jongeren en hun ouders en zelfs het spook van naoorlogse intimidaties en deportaties krijgt een plaats op het voorplan.
Preken doet Kraume niet: hij laat het verhaal rustig ontvouwen en bereikt zonder opvallende kunstgrepen aan het eind toch een vuist op tafel-gevoel. Dat er af en toe toch eens een plas melodrama van den Aldi opduikt in zijn narratie, weze hem vergeven.
Gezien op Film Fest Gent.