Ei zo na bezweken onder het gewicht van de verwachtingen en de hype: “The Dark Knight Rises”, het afsluitend deel van Christopher Nolans “Batman”-trilogie. Een trilogie die door de tragische dood van Heath Ledger in 2008 een onverwachte boost kreeg: wat op het eerste zicht een gewone sequel moest zijn, steeg door Ledgers (Oscar)erfenis uit tot een cultureel fenomeen en een regelrechte boxofficesensatie. Voor wie graag lijstjes bijhoudt: “The Dark Knight” bracht tijdens zijn bioscarrière in Amerika 535 miljoen dollar op, en buiten Amerika 470 miljoen, samen goed voor zo’n 1 miljard. Voor opvolger “The Dark Knight Rises” legde Nolan de lat voor zichzelf heel hoog met eigengereide keuzes die van de prent eerder een natte droom voor de intellectuele film- en stripfanaat moest maken dan van de doorsnee popcornvreter die het spoor al bijster is als de camera gedurende drie minuten niet beweegt. Dat de film een dikke hit zou worden stond sowieso buiten kijf, maar in Amerika deed de film het toch net iets minder goed dan de voorganger: de recette klokte af op een nog steeds fenomenale 450 miljoen, terwijl de prent het buiten Amerika wel beter deed dan “The Dark Knight” met een opbrengst van 633 miljoen. Samen goed voor alweer zo’n miljard vleermuisdollars, zij het procentmatig anders verdeeld.

“The Dark Knight Rises” speelt zich acht jaar af na “The Dark Knight”. Bruce Wayne/Batman (Christian Bale) leeft als kluizenaar na de clash met The Joker die het leven kostte aan openbaar aanklager Harvey Dent en aan zijn geliefde Rachel. Bovendien acht de publieke opinie Batman verantwoordelijk voor de dood van Dent, en de gevleugelde vleermuisheld is sindsdien een vogelvrij verklaarde paria. Dit tot grote spijt van commissaris Gordon (Gary Oldman) die weet dat Batman niet verantwoordelijk is voor de dood van Dent. Het goede nieuws is dat Gordon en de politie tijdens die acht jaar de georganiseerde misdaad in Gotham City zo goed als volledig konden terugdringen. Daar dreigt echter verandering in te komen als gemaskerde en gespierde psychopaat/terroristenleider Bane (Tom Hardy, die veertien kilo aankwam voor de rol) laat horen dat hij een eitje te pellen heeft met Gotham en een geweldoffensief lanceert dat niet moet onderdoen voor dat van The Joker. Blijft de vraag of Wayne/Batman terug zijn cape en gadgets omgordt om Bane te stoppen, en of hij dat kan doen zonder zichzelf te vernietigen.

De synopsis van “The Dark Knight Rises” lijkt eenvoudig, maar schijn bedriegt. Dit is immers veel meer dan een Batman vs. Bane-verhaal. Uiteraard gaan we niet verklappen hoe deze film de volledige trilogie verbindt en afrondt, maar er zijn genoeg nieuwe en oude personages die voor nogal wat wendingen zorgen. Uiteraard zijn Michael Caine en Morgan Freeman opnieuw van de partij als respectievelijk Bruce Waynes butler Alfred Pennyworth en zijn zaakwaarnemer Lucius Fox. Bij de nieuwkomers is het naast Tom Hardy als Bane vooral uitkijken naar Anne Hathaway als Selina Kyle (of Catwoman, maar die omschrijving wordt in de film nooit gebruikt). Mijlenver verwijderd van Michelle Pfeiffers emotioneel gekrenkte wreekster uit Tim Burtons “Batman Returns” (neen, we gaan het niet over Halle Berry hebben) zet Hathaway haar personage neer als een gewiekste en sexy oplichtster/superdievegge waarvan niet onmiddellijk duidelijk is of ze een mede- of tegenstander is van Batman/Bruce Wayne. Ook de aandacht waard: Joseph Gordon-Levitt als ambitieuze agent John Blake, die qua erudiete menslievendheid niet moet onderdoen voor Batman, en Marion Cotillard als Miranda Tate, een lid van het Wayne Enterprises directiecomité die meehelpt om Bruce Wayne uit zijn rouwperiode te halen.

Aanvankelijk verklaarde Nolan dat hij na “The Dark Knight” geen zin had om nog een derde “Batman” te draaien. Niet dat we Nolan ervan verdenken leugens te verspreiden, maar er zal toch wel heel wat blufpoker in die bewering gezeten hebben. De kans dat Warner hem niet zou overhalen om na het megasucces van zowel “The Dark Knight” als “Inception” ook deze film te regisseren, was immers van meet af aan klein. Bovendien zou het raar zijn indien Nolan het slotakkoord van een reeks waarop hij zijn stempel drukte zomaar uit handen zou geven. En dus schreef hij samen met zijn broer Jonathan en David S. Goyer een afsluitend deel dat een paar van zijn verhaallijnen haalde uit de Batman comics “Knightfall”, “The Dark Knight Returns” en “No Man’s Land” (allen uit de jaren negentig). Toch is “The Dark Knight Rises” meer dan zomaar een stripverfilming. Het is in de eerste plaats een dijk van een actieprent (de stunt waar Nolan mee aftrapt is pure Bond) met genoeg gesofisticeerde hardware waarvan zelfs James Cameron (al dan niet in het geniep) zal moeten toegeven dat de speeltjes verdomd spectaculair zijn.

De kritiek die “The Dark Knight Rises” her en der kreeg is trouwens niet geheel onterecht. Zo was bijvoorbeeld David Cronenberg nogal uitgesproken in zijn scheldtirades. “Wie dit het summum van cinema vindt, weet niets van film”, sneerde hij naar collega-cineasten en recensenten die vier sterren veil hadden. Feit is dat Nolan hier en daar de rol moet lossen, en zijn verhaal op twee uur en een half tijd zelfs nauwelijks verteld krijgt. De steken die hij laat vallen, raapt hij echter op met zijn branie: de aankleding van de film en de veelvuldige actiesegmenten staan immers als een huis. Net zoals de fijnproeverscast (grotendeels getransfereerd uit “Inception” weliswaar) die continu garant staat voor twee uur en een half kijkplezier. Ruw aan de haak gewogen is “The Dark Knight Rises” echter te vaak een rommeltje, en loopt Nolan hier en daar verloren in zijn eigen universum (als puntje bij paaltje komt gaat Bane eigenlijk verrassend vlot neer). Ook voel je dat Nolan in het eerste uur nogal wat nadrukkelijk op zoek gaat naar het moment waarop hij er definitief de slagpin kan uittrekken om de echte explosie te laten starten. Het mag hier en daar dan ogen als een warboel, het is in elk geval een cinematografisch verantwoorde mooie warboel. En voorzien van een mooie, poëtische en binnen de eigen begrenzingen van zijn comic-universum zelfs aangrijpende coda.

Filmfreak moest het voor deze recensie met de dvd-uitgave stellen en daarop maken de extra’s een karige beurt: enkel de korte featurette “The Journey Of Bruce Wayne” waarin de evolutie van Batmans alter ego in Nolans trilogie wordt geschetst, kreeg een plaatsje. En dat is natuurlijk wel een heel kort toetje na de overdadige hoofdschotel.