The Conspirator

Goed
The Conspirator
2011
16/11/2011
langspeelfilm
122 minuten
drama

verdeler

B.F.D. B.F.D.

acteur/actrice (7)

Robin Wright Robin Wright →  Mary Surratt
James McAvoy James McAvoy →  Frederick Aiken
Tom Wilkinson Tom Wilkinson
Evan Rachel Wood Evan Rachel Wood
Kevin Kline Kevin Kline
Danny Huston Danny Huston
Justin Long Justin Long

regisseur (1)

The Conspirator

Ja hoor, Robert Redford kan het nog. Films regisseren die zo klassiek en appetijtelijk zijn als de palmboom en kokosnoot op een onbewoond eiland. Met het slappe “Lions For Lambs” (2007) leek het alsof de gerimpelde blonde godheid zijn mojo kwijt was, met dit historisch rechtbankdrama sluit hij terug aan bij sterk werk als “Quiz Show” (1994), “The Milagro Beanfield War” (1988) en “A River Runs Through It” (1992). Allemaal titels die jullie best zo snel mogelijk eens (her)zien trouwens. En dat geldt eveneens voor zijn Oscarwinnend debuut “Ordinary People” (1980) eigenlijk. Goed nieuws dus voor liefhebbers van wat algemeen bekend staat als ouderwets goede cinema. Redford heeft geen boodschap aan flitsende montagetechnieken of digitale spielereien, en filmt zoals Clint Eastwood dat doet: recht voor de raap en zonder al teveel tierlantijntjes.

“The Conspirator” is een reconstructie van het proces dat volgde op de moord op Abraham Lincoln en waarin de moeder van één van de voortvluchtige daders terecht stond. Een weinig bekend/lang vergeten gegeven (ook in Amerika waarschijnlijk), waarbij je je afvraagt waarom er nog nooit eerder een film over deze weinig fraaie zaak is gemaakt. Vast staat dat de tijd er meer dan ooit rijp voor is: de parallellen met de houding van de Amerikaanse overheid tegenover vermeende verdachten na de aanslagen op de WTC-torens zijn te frappant om links te laten liggen. Of hoe de geschiedenis zich schijnbaar blijft herhalen.

The Conspirator

Na een korte intro in de loopgraven van de Amerikaanse burgeroorlog, springt “The Conspirator” naar het voorjaar van 1865. De Amerikaanse staten likken hun oorlogswonden en Abraham Lincoln is voor velen nog steeds de kop van jut met zijn pleidooi voor de afschaffing van de slavernij. Op goede vrijdag 14 april woont Lincoln samen met zijn vrouw de theatervoorstelling van het stuk 'Our American Cousin' bij in het Ford’s Theatre in Washington. Tijdens het stuk wordt Lincoln neergeschoten door de acteur John Wilkes Booth, die samen met een paar anderen een plan had opgezet om zowel Lincoln, vicepresident Andrew Johnson als staatssecretaris William Seward te vermoorden. Waarmee meteen zowel de president als zijn mogelijke opvolgers zouden uitgeschakeld zijn, en chaos zich meester zou maken van de Amerikaanse regering. Het oorspronkelijke plan was om Lincoln te ontvoeren, maar gaandeweg besloten Booth en zijn kornuiten om meteen komaf te maken met Lincoln. De president stierf een dag na de aanslag, Seward werd enkel gewond en Johnson werd niet geraakt daar de man die hem moest vermoorden op het laatste nippertje op de vlucht sloeg.

Dat de Amerikaanse gezaghebbers in Washington op hun achterste poten staan na de aanslag, spreekt voor zich. Dat er schuldigen moeten gevonden worden ook. Na de aanslag worden er acht verdachten gearresteerd. Een van hen is Mary Surratt (Robin Wright), de uitbaatster van een gasthuis waar John Wilkes Booth regelmatig over de vloer kwam, omdat hij bevriend was met haar zoon John Surratt. John was weliswaar betrokken bij het originele plan om de president te ontvoeren, maar Mary houdt vol dat ze nooit op de hoogte was van de plannen van haar zoon of Booth. Een bewering die geen indruk maakt op de openbare aanklagers, die haar op dezelfde manier willen berechten als de verdachten waar wel staalharde bewijzen tegen zijn. En dan nog wel voor een militaire rechtbank. De verdediging van Mary Surratt is in handen van de jonge en onervaren advocaat Frederick Aiken (een gepassioneerde en heel sterk acterende James McAvoy), die zijn taak aanvankelijk niet ziet zitten. Eens hij met Mary heeft kennis gemaakt en ziet hoe de rechters van de militaire rechtbank echt wel bijna onmenselijk te werk gaan, bijt hij zich echter met verve in zijn taak vast. Vraag blijft of zijn doorzettingsvermogen sterk genoeg zal zijn om te vermijden dat zijn cliënte geen strop rond de nek krijgt.

The Conspirator

“The Conspirator” begint wat makjes met een scène op het slagveld (een intro die uitsluitend dient om de heldhaftigheid van McAvoy te kaderen) en ook de aanslag op Lincoln blinkt niet echt uit in nagelbijtende spanning. Het tij keert gelukkig van zodra de rechtszaak centraal staat, en er maar weinig aan te merken valt aan de 'old school' klasse waarmee Redford dit vergeten stukje Amerikaanse geschiedenis uit de doeken doet. Een filmpje voor alle tijden zoals dat heet, en bevolkt met een exquisiete cast waarin naast McAvoy en Wright ook nog glansprestaties van onder meer Kevin Kline, Evan Rachel Wood, Colm Meaney, Danny Huston en Tom Wilkinson te rapen vallen. Een beetje spijtig dat dergelijke degelijke cinema maar weinig potten meer breekt in de bioscoop, en dat zelfs het gros van de critici er maar lauwtjes op reageert. Wat Redford er gelukkig niet van weerhoudt om te blijven regisseren. Meer zelfs, volgend jaar al komt de door hem geregisseerde thriller “The Company You Keep” met onder meer Shia LaBeouf, Nick Nolte, Susan Sarandon, Sam Elliott, Chris Cooper, Julie Christie, Stanley Tucci en Redford zelf in de cast. Zowaar eentje om naar uit te kijken.

Gezien op het Filmfestival van Gent.

Alex De Rouck


Synopsis

Mary Surratt is de enige vrouw die aangeklaagd wordt als mededader op de moordpoging op Abraham Lincoln. Wanneer het hele land zich tegen haar keert, is ze helemaal aangewezen op haar koppige advocaat om de waarheid te onthullen en haar leven te redden.