Wat wij ons in een filmminnende bui soms wel eens afvragen: vormen films die tegelijkertijd net niet goed en net niet slecht genoeg zijn niet het meest interessante kijkvoer ?  Films die enerzijds te opvallend zijn om op de vaalthoop der vergetelheid te keilen, maar langs de andere kant dan ook weer te teleurstellend zijn om ze loftrompetgewijs een serenade te brengen. Films van dit kaliber laten zich al snel minstens twee keer bekijken, al was het maar om te beslissen naar welke kant van de balans het verdict uiteindelijk overhelt. Zo’n film op de balans is “Caotica Ana”, de meest recente worp van de Spaanse filmauteur Julio Medem. Even surfen op het internet leert dat dit kijkstuk voor de ene een intense ervaring is, voor de andere dan weer een ondoorgrondelijk gedrocht. Aangezien wij een boon hebben voor het oeuvre van Medem, zijn we geneigd om in de intense groep te integreren. Al moeten we ridderlijk toegeven dat deze film alles behalve ’s mans beste is. Elke auteur, muzikant, kunstenaar of cineast die voor zichzelf een persoonlijk oeuvre bij elkaar kunstelt, loopt op een gegeven moment het risico om zich te vergalloperen in de eigen thematiek. “Caotica Ana” is Medems uitschuiver, die op een bepaald moment zelfs een parodie op zijn eigen werk dreigt te worden.

Medem schonk ons eerder al de mooie (acteer)talenten van Emma Suarez en Paz Vega. Ditmaal staat de cineast garant voor het opmerkelijk debuut van de zeer Zuiders ogende Manuela Vellés. Zij vertolkt de rol van het chaotisch hoofdpersonage Ana, die met haar vader in een grot aan de Spaanse kust woont. Tijdens de verkoop van een paar van haar schilderijen loopt Ana in de kijker van Justine (Charlotte Rampling), een rijke en excentrieke Madrileense die heel wat jonge talenten onder haar mecenasvleugels neemt. Ana volgt Justine, en wordt steeds meer geconfronteerd met bizarre nachtmerries. Het rare is dat die dromen zich afspelen wanneer ze wakker is, want als ze slaapt droomt Ana nooit. Met de hulp van de jonge hypnotiseur Anglo (Asier Newman) gaat ze willens nillens op zoek naar de oorzaak van de fantasieën. Al snel blijkt dat de herinneringen niet die van haar zijn, maar van vrouwen die allemaal op 22-jarige leeftijd op gruwelijke wijze om het leven kwamen. Aan Ana de keus wat ze met die wetenschap aanvangt…

Medem blijft met “Caotica Ana” trouw aan zijn metafysische stokpaardjes. Met als krachtvoer andermaal hopen erotiek, de band tussen mens en natuur, meditaties over leven en dood en magisch-realistische stroomstoten. Maar zoals reeds gezegd: hij maakte het zich ditmaal niet gemakkelijk. Ook al is dit misschien wel zijn meest rechtlijnig vertelde film, het is tegelijkertijd ook zijn meest ontoegankelijke. En zijn meest persoonlijke: “Caotica Ana” is immers een ode aan zijn jongere zus Ana die om het leven kwam bij een auto-ongeval. Ana was een schilderes, en alle schilderijen die in de film figureren, zijn haar authentieke werken.

In deze doolhof van mysterieuze verhaallijnen is het niet altijd duidelijk waar en wanneer verschillende puzzelstukken samenkomen, of wat de bedoeling van sommige sequenties is. Maar dat is dus niets nieuw, dat is vintage Medem. Wel opvallend is dat de cineast ditmaal soms heel extravagant uit de hoek komt. Waar de seksscènes uit “Lucia Y El Sexo” bijvoorbeeld heel teder waren, lijkt een bedscène met Ana hier meer op een parodie van een pornoprent. Om over de paardenpenis tijdens de discotheekscène nog maar te zwijgen. En dan hebben we het nog niet gehad over de waanzinnige finale in New York (meteen de eerste keer dat Medem in Amerika filmt). Ook veel van Ana’s hypnosebeelden ademen een ongezonde dosis kitsch uit. Daarnaast dragen een paar mindere vertolkingen bij aan het uitschuifeffect: het karamellenspaans van Asier Newman werkt vooral op de lachspieren en Charlotte Rampling gaat in sinistere overdrive en acteert alsof ze op de set van de remake van “Rosemary’s Baby” ronddwaalt.

Los van alle ingewikkelde machinaties is de boodschap van Medem (min of meer) duidelijk: hij omschrijft de film (verpakt als een reis door tijd en ruimte) zelf als een feministische fabel: vrouwen geven het leven, mannen nemen het af. Een vrouwvriendelijke prent dus, maar met een verpakking die toch een paar tikkels afwijkt van de geldende norm.

Geintrigeerd geraakt en op zoek naar meer (en betere) Medem ?  Breng de dvd-theek een bezoekje en probeer er de meer uitgebalanceerde “La Ardilla Roja”, “Tierra”, “Los Amantes Del Circula Polar” of “Lucia Y El Sexo” op de kop te tikken. De kans is groot dat je het je niet zal beklagen.