Interessante spreidstand in de carrière van Billy Wilder. Zijn films zijn altijd al een beetje risqué geweest en tijdens zijn hoogdagen was hij daardoor zijn tijd vooruit met titels als The Lost Weekend en The Apartment. Toen de zeden losser werden dreigde hij met wat ooit eens vooruitstrevend was ouderwets te zijn. Wat een mogelijke verklaring is waarom Avanti bij tijd en wijlen meer een platte seksfarce lijkt van een vieze oude man dan een romantisch onderbouwde overspelkomedie van een van de grootste regisseurs die Hollywood ooit heeft gekend.

Avanti is van origine een Broadwaykomedie van Samuel A. Taylor die in 1968 in première ging op Broadway, maar snel terug werd afgevoerd. Wilder had van Taylor eerder al Sabrina verfilmd, en dit project kreeg hij toegespeeld van Charles Feldman die hem eerder al op The Seven Year Itch had gewezen. Vertrouwd terrein dus voor Wilder, die echter niet kon rekenen op trouwe scriptpartner I.A.L. Diamond daar die niet beschikbaar was tijdens de voorbereidingsfase. Wilder ging daarop aan de slag met Julius J. Epstein en Norman Krasna, maar hij kwam niet tot een resultaat waar hij tevreden mee was. Waarop het uiteindelijk alsnog Diamond was die met Wilder het toneelstuk in een filmscenario goot, zij het met niet-vermelde hulp van Luciano Vincenzoni. Die Italiaanse inbreng is niet echt onlogisch, daar het volledige verhaal zich in Italië afspeelt en daar ook werd opgenomen: in Sorrento en op het eiland Ischia om precies te zijn.

Jack Lemmon – in zijn vijfde van zeven samenwerkingen met Wilder – kruipt in de huid van de botte Wendell Armbruster Jr., een Amerikaanse zakenman die naar Italië reist om er het lichaam van zijn vader op te halen die er omkwam in een auto-ongeval. Zijn vader verbleef elk jaar een maand in Italië in hetzelfde hotel en Lemmon ontdekt waarom: hij had er een minnares, en de vrouw in kwestie kwam samen met zijn vader om in het ongeval. En ook de dochter (Juliet Mills) daarvan staat op de stoep van het hotel om de begrafenis van haar moeder te regelen. Aanvankelijk zijn Lemmon en Mills water en vuur, maar geleidelijk aan groeit er iets moois tussen de twee, die daardoor onbewust de romance van hun ouders verderzetten. Voorts drijft de plot ook op slapstick en misverstanden met verdwenen lijken, de inmenging van de Napolitaanse maffia, chantage door een hotelknecht die terug naar Amerika wil en dies meer.

Met charme gebracht door Wilder die hier ten overvloede bewijst oog en oor te hebben voor staaltjes sublieme humor: de scène met de lijkschouwer die zich tot in de puntjes op zijn papierwerk gooit is een knap staaltje niet kapot te krijgen visuele humor. Al worden zo goed als alle scènes gestolen door Clive Revill als hotelmanager die zich met nogal wat onvoorziene problemen geconfronteerd ziet. De rol van de diplomaat die in de slotakte opduikt was oorspronkelijk voorbehouden voor Walter Matthau, maar die lag naar verluidt net in onenigheid met Wilder waardoor hij de rol niet wou vertolken en Edward Andrews de kans kreeg om op te draven.

Avanti is misschien een tikkel te lang, en misschien net iets te freewheelend … maar dat dit een van de meest misprezen titels is uit het oeuvre van Wilder staat buiten kijf. Een prettige pretfilm, en een driedubbele aanrader voor iedereen die de blote kont van Lemmon wil zien.