The Stranglers of Bombay

Goed
The Stranglers of Bombay
1960
langspeelfilm
81 minuten
drama
avontuur

verdeler

acteur/actrice (6)

Andrew Cruickshank
Marne Maitland
Guy Rolfe
Paul Stassino
Jan Holden
Tutte Lenkow

regisseur (1)

Terence Fisher

Toeval zal het wel niet zijn dat deze Hammerfilm verhaalopbouwgewijs wat weg heeft van een western. De directe betrokkenheid van Amerikanen Kenneth Hyman en David Zelag Goodman heeft daar ongetwijfeld wat mee te maken. Waarschijnlijk zelfs veel.

Hyman werkte als (co)producent mee aan drie Hammerfilms – The Hound Of The Baskervilles en The Terror Of The Tongs zijn de andere twee – en zou later van zich laten horen met het Robert Aldrich-drieluik What Ever Happened To Baby Jane, The Dirty Dozen en Emperor Of The North Pole. Eind jaren zestig werd hij ook productiehoofd bij Warner Bros, daarmee in de voetsporen tredend van zijn vader Elliot Hyman die in heel wat directieraden van filmstudio’s zetelde, en mee aan de wieg stond van productiemaatschappij Seven Arts waar Warner Bros eind jaren zestig aan verbonden was. En de hier debuterende letterzetter Goodman zou later ook nog potten breken, onder meer met zijn script voor Sam Peckinpahs Straw Dogs. Maar dit allemaal terzijde, ter lering en vermaak.

Opvallend is dat beide Amerikanen aan boord zijn van een film die een stuk Britse geschiedenis behandelt: de strijd van het Britse militaire apparaat en de East India Company tegen de Indische Kalivolgelingen – waren dat toen Kalimero’s? – en Thugsekte in het begin van de negentiende eeuw. De Thugs waren al ettelijke eeuwen berucht om de vele slachtoffers die ze maakten, daarbij meestal kiezend voor wurging als favoriet naar het hiernamaals sturende-methode. Je kan ze een sekte noemen, maar je kan hen ook zien als georganiseerde misdaadbendes die openlijk een religieuze kaart trokken om hun roofmoorddaden te rechtvaardigen.

Voor het script baseerde Hammer zich onofficieel op getuigenissen uit de memoires van officier William Sleeman die destijds een mandaat kreeg om openlijk de strijd aan te gaan met de sekte. Niet zozeer een horrorfilm dus deze The Stranglers Of Bombay maar eerder een actievolle historische film. De keuze om hem in zwart-wit te draaien was naar het schijnt bewust om het geheel een grotere geschiedkundige context annex documentaire-insteek mee te geven. Al was het volgens andere bronnen ook om het geheel visueel te laten samenhangen. Zo zou er alvast geen kleurverschil te bemerken zijn tussen de in Hammers eigen Braystudio’s gedraaide binnenscènes en de ‘westernscènes’ die in de (open) vlaktes van Buckinghamshire en Surrey werden opgenomen.

Opvallend is ook dat de Britse filmkeuring opvallend mild was voor de nochtans niet geweld- en gruwelloze film: ze vroegen slechts om drie korte censuurknips en gaven The Stranglers Of Bombay een ‘kinderen toegelaten’-keuring. Terwijl er horrorfilms van Hammer waren die visceraal minder gruwelijk waren dan deze prent die wel een stevige X-rating kregen. De (kleuren)perceptie speelde dus blijkbaar een belangrijke rol, net zoals het feit dat de Britse filmkeuring dit eerder als een avonturenfilm dan als een volbloed horrorfilm zag. In de Amerikaanse versie werden dan weer een paar andere scènes kort geknipt, maar ook daar was de censuur opvallend mild. En terecht eigenlijk: geen idee hoe groot het kippenvel was in 1959 tijdens de grotendeels suggestieve scènes met uitgebrande ogen en andere lichamelijke verminkingen, maar Terence Fisher speelt ze alvast eerder sfeervol in het verhaal geïntegreerd dan bewust exploiterend uit. Al is de lijn dun.

Het kost niet veel moeite om Peter Cushing en Christopher Lee in de hoofdrollen te zien, maar de twee Hammerparadepaarden blinken ditmaal uit in afwezigheid. Gezien het hoge tempo waarin Hammer films draaide konden ze natuurlijk niet in elke film van de partij zijn. Zo waren ze in 1959 samen te zien in de Sherlock Holmes-adaptatie The Hound of The Baskervilles en in The Mummy: beide net als The Stranglers Of Bombay door Fisher geregisseerd trouwens. Geen Cushing en Lee dus in deze potente, zij het bij vlagen traag-formulaïsche avonturenprent met een paternalistisch sausje. Maar wel Guy Rolfe – her en der omschreven als de Britse Gregory Peck – in de hoofdrol van rechtschapen militair die op eigen houtje zowel de Thugs als zijn stijfkoppige oversten aanpakt.

Geestige marketinguitsmijter: op de affiche en op het promomateriaal stond in plaats van shot in Megascope te lezen shot in Strangloscope. De breedbeeld The Strangler Of Bombay mocht dan door Hammer wel als een serieuze film zijn opgezet, met taglines als See Sudden Death Stalk The Night As Killer Cult Goes Berserk in Mystic Asia werd toch voluit de lugubere horrorkaart getrokken om de bioszetels gevuld te krijgen.

Alex De Rouck


Synopsis

Gruwelijk verhaal over fanatieke Indiërs die de Engelsen uit hun handelsposten proberen te verjagen.