De ‘net niet’-films, je kent ze wel. Films die enerzijds boeiend genoeg zijn om hun speelduur naar behoren te vullen, en anderzijds die extra angel ontberen om er echt iets substantieels meer mee aan te vangen. Een prent waarbij je twijfelt of je hem met twee en een halve ster of toch met de volle drie de wijde internetwereld moet insturen. Oblivion is er zo eentje. Na rijp beraad raden we die toch met relatieve graagte aan, maar geenszins met volledige overtuiging.

Oblivion is de tweede worp van Joseph Kosinksi, een man met een neus voor sf die in 2010 mocht debuteren met Tron: Legacy. Nog zo’n ‘net niet’-titel trouwens. Kosinski toont opnieuw zijn voorliefde voor imposante soft- en hardware en lijkt wel te solliciteren naar een job als Star Wars-regisseur. Bij Disney zullen ze toch mensen genoeg kunnen gebruiken, nu ze daar elk jaar een sequel of spin-off willen klaarstomen. Al zit Kosinski waarschijnlijk niet echt zonder werk, daar zijn naam al dan niet officieel verbonden is met remakes van Logan’s Run of The Black Hole. Opvallend is dat Oblivion echt wel Kosinski’s troetelkind is. Het scenario is immers gebaseerd op de gelijknamige graphic novel die hij samen met Arvid Nelson schreef voor Radical Comics. Hij is hier dus niet zomaar een ingehuurde regisseur, maar een cineast met visie die een persoonlijk project mocht ontwikkelen. Wat de ‘net niet’-stempel eigenlijk dubbel zo jammer maakt.

Het jaar 2077. Ondergetekende zal het helaas niet meer meemaken (tenzij als heel hoogbejaarde al dan niet krasse knar die hopelijk nog zijn portie dagelijkse film kan verorberen), en als we Kosinksi mogen geloven zijn er eigenlijk maar weinig die het nog zullen meemaken. De hele wereld is immers verwoest in 2017 na een aanval van buitenaardse wezens, ook bekend als 'Scavengers'. Tijdens de strijd om de aarde sneuvelde de maan, met heel wat natuurrampen als gevolg. Om een lang verhaal kort te maken: moeder aarde is in 2077 niet langer een levende, maar zo goed als dode planeet. De overlevenden zijn uitgeweken naar een kolonie op de planeet Titan. Wie nog overblijft op aarde heeft als taak om de nog resterende bronnen (vooral water) naar de kolonie te transporteren. Een van hen is 'Tech 49' alias Jack Harper (Tom Cruise) die de drones die jacht maken op de buitenaardse overheersers technisch in orde moet houden. Vijf jaar geleden werd Jacks geheugen gewist, zodat hij geen geheimen kan prijsgeven mocht hij in vijandelijke handen vallen. Jack heeft af en toe visioenen van een vrouw (Olga Kurylenko) waarvan hij vermoedt dat hij ze vroeger kende. Die visioenen intrigeren hem en Jack raakt langzaam aan in de knoop met zijn dromen en herinneringen. Zeker als hij wordt opgemerkt door de rebellenleider Malcolm Beech (Morgan Freeman) die Jack meedeelt dat lang niet alles is wat het lijkt.

Kosinski schreef het scenario samen met William Monahan (Kingdom of Heaven, The Departed), Karl Gajdusek en Michael Arndt (Toy Story 3, de tweede Hunger Games-film en de komende zevende episode van Star Wars). Het viertal probeert alleszins om een boeiende sf-thriller in elkaar te boksen die speelt met nogal wat geijkte genre-elementen. Helaas blijft het scenario niet voor de volle twee uur boeiend. En gaat Kosinski’s grotendeels introspectieve studie over identiteit en menselijkheid uiteindelijk toch voor de bijl in een actievolle climax die meer lijkt op een verplicht commercieel nummer dan op een logische wending.

Wel volledig geslaagd: de manier waarop Kosinski de imposante sf-wereld schetst. De vormgeving van de drones is top en de desolaatheid is treffend in beeld gebracht. Daarnaast is de soundtrack van de Franse elektronicagroep M83 een adrenalineverspreidende toevoeging. Maar uiteindelijk klikt het geheel toch te weinig gezwind in elkaar. En krijg je een film die waarschijnlijk te traag is voor het grote publiek en toch nog te commercieel voor de 'arty farty'-liefhebber van Kubricks 2001: A Space Odyssey of Tarkovsky’s Solaris. Gelukkig blijft het ondanks de mindere momenten of foute keuzes allemaal twee uur vlot bekijkbaar en bewijst Kosinski dat hij een genrecineast is om in de gaten te houden. Drie sterren uit sympathie dus, want hier zat sowieso meer in.