The Magdalene Sisters

Goed
The Magdalene Sisters
2002
05/02/2003
langspeelfilm
119 minuten
drama

verdeler

Paradiso Paradiso Films

acteur/actrice (15)

Geraldine Mc Ewan →  Zuster Bridget
Anne-Marie Duff →  Margaret
Nora-Jane Noone →  Bernadette
Dorothy Duffy →  Rose/Patricia
Eileen Walsh →  Crispina
Mary Murray →  Una
Britta Smith →  Katy
Frances Healy →  Zuster Jude
Eithne McGuinness →  Zuster Clementine
Phyllis McMahon →  Zuster Augusta
Rebecca Walsh
Eamonn Owens
Chris Simpson
Sean Colgan
Daniel Costello

regisseur (1)

Peter Mullan Peter Mullan

producent (1)

Frances Higson

Ierland, 1964.
Drie jonge vrouwen worden overgebracht naar het Magdalena-klooster, een bestemming die ze te danken hebben aan het feit dat ze veroordeeld zijn door de kerk, verstoten ook door hun familie.  De bedoeling is dat zij er moeten boeten voor begane zonden, alhoewel zonde een begrip is dat toen duidelijk heel anders werd ingevuld dan in de tijd van nu, de 21e eeuw.
De eerste van de drie heeft een kind gebaard maar is niet gehuwd.  Bij het bezoekje van haar ouders gunt geen van hen hun pasgeboren kleinkind een blik, maar ondervindt de kersverse moeder dat hun aanwezigheid enkel het pad moet effenen en de taak iets makkelijker maken voor de eerwaarde die wacht in de gang.
Die komt haar vertellen dat zo'n kind een bastaard is en dus beter wordt overgedragen aan de goede zorgen van een goeie mama en papa.  Het kind moet in zijn latere leven toch niet als een verstotene door het leven gaan door de misstap van zijn moeder ?!
Zij echter wel, na het versieren v/d handtekening die het afstaan van het kind regelt, onmiddellijk gevolgd door de afgifte zelf (de uitdrukking alleen al...) is ze klaar voor het klooster.
De tweede wordt brutaal verkracht en klaagt deze geweldpleging aan, vastbesloten om wat gebeurd is niet te verzwijgen.  Mis, zo blijkt.
Nummer drie heeft (ook al) niets misdaan.  Alleen al haar aanwezigheid in de buurt van de jongens is voldoende om te verantwoorden wat haar bij de Magdalena Zusters te wachten staat.  Tenminste, zo denken de Zusters in kwestie er tenminste over.
Het is volgens hen immers belangrijk dat dergelijke vrouwen uit de buurt gehouden worden van de jongens, die toch maar hun vingers in de meisjes willen steken.  Het is dus belangrijk om iedereen van enig onheil te behoeden, wat een opsluiting dus rechtvaardigt.

In het klooster moeten de drie onder het streng toeziend oog van Hoofdzuster Bridget en haar medewerksters 364 dagen per jaar werken als slaven.  Enige vergoeding of appreciatie is uitgesloten want laat ons niet vergeten dat iedereen die in het klooster wordt ondergebracht er niet zomaar is gekomen en moet boeten voor zijn zonden.  
Maar het blijft niet alleen bij werken, sommigen krijgen niet genoeg te eten of worden uitgehongerd, worden geslagen, vernederd, misbruikt, verkracht...

Wie zich verzet tegen het schrikbewind van Zuster Bridget & Co, doet dit allicht geen tweede keer.  Zweepslagen is maar één middel om je op andere ideeén te brengen.  Ontsnappen is wel het laatste waar je aan zou denken, wanneer één van de meisjes wordt teruggebracht en hietdoor terug van haar vroegere vrijheid wordt beroofd, wacht haar een weinig warm welkom...

The Magdalene Sisters is een goeie film die op verschillende vlakken bijzonder schokkend overkomt omdat we hier uiteindelijk toch met Zusters te maken hebben, in één adem genoemd met de Katholieke Kerk.
De machtswellust van de Zusters en de manier waarop zij er een genoegen in scheppen de aanwezigen te kleineren en vernederen is niet onmiddellijk iets wat een gelovig mens of goed katholiek voor mogelijk houdt (of hield nadat je de film hebt gezien).  Wie denkt dat één en ander moet gerelativeerd worden en het hier uiteindelijk gaat om een langspeelfilm, zetten we graag onmiddellijk terug met beide voeten op de grond want The Magdalene Sisters is gebaseerd op waar gebeurde feiten broeders en zusters...
Sterker nog, je bent allicht verbijsterd wanneer we je vertellen dat het laatste Magdalena klooster in Ierland pas in 1996 zijn deuren sloot.

Het minste wat je van schrijver/regisseur Peter Mullan kan zeggen is dat hij zijn boodschap of aanklacht tegen de gebeurtenissen van toen op een recht-toe-recht-aan manier overbrengt.
Mullan's enige bekommernis lijkt het op een overtuigende wijze overbrengen van het onrecht dat de tienduizenden (!) logés van de betreffende kloosters jarenlang werd aangedaan.  Hoe hij het voorbereidend huiswerk voor een film als deze heeft aangepakt is ons niet gekend, maar het zou ons sterk verbazen mocht hij een loopje nemen met de waarheid of weinig betrouwbare bronnen hebben aangesproken om enkel te mikken op sensatie.  Het ligt in elk geval niet in de aard van een Peter Mullan die met de ....Sisters op vlak van regie pas toe is aan zijn tweede langspeelfilm maar als acteur eerder al te zien was in Riff-Raff, Shallow Grave en Trainspotting om er maar drie uit zijn filmografie te vermelden.

Het staat vast dat hij met deze goeie film tegen behoorlijk wat schenen schopt en heilige huisjes onderuit haalt.
Menig zuster, pastoor of kerkelijk gezagsbekleder zou zich een kruisteken slaan wanneer hij/zij in de film ziet hoe de minderbegaafde Crispina door de pastoor v/h klooster wordt ingezet om wat kleur in zijn zwartgrijze bestaan te brengen door hem dan tenminste op sexueel vlak dan toch nog wat voldoening te schenken in zijn leven.
Zelfs zoiets ging Mullan niet uit de weg in The Magdalene Sisters en straft hij genadeloos af in de sterke He's not a man of God-scène.
We krijgen dan ook de indruk dat Mullan zich voor zichzelf geen grenzen heeft opgelegd bij het maken van deze film.
De scène waarin twee nonnetjes (of zeg ik beter 'Zusters' hier en word ik al oneerbiedig door de context van  de film) de poedelnaakte aanwezigen 'keuren' is zo vernederend en wansmakelijk, zo mens-onwaardig dat we mogen aannemen dat de eerdervermelde pastoors en nonnetjes allicht geen deel zulen uitmaken van de kijkers in zaal x of prompt een eind zouden maken aan hun celibataire leven.

Geraldine McEwan vertolkt haar rol van 'Sister Bridget' op een manier die weinigen zouden kunnen, ze heeft er zelfs de gepaste uitstraling voor.  McEwan heeft al behoorlijk wat filmprijzen in de kast staan thuis, terecht.
Nora-Jane Noone  in de rol van Bernadette tenslotte maakt met deze film haar acteerdebuut.

Koenraad Adams