De laatste samenwerking tussen regisseur Terence Fisher en Hammericonen Christopher Lee en Peter Cushing heeft niet dezelfde epische weerklank als hun Dracula en Frankenstein-titels. Volgens sommigen terecht, volgens anderen eerder een bewijs dat The Gorgon een onderschatte titel is uit de Hammercatalogus. Er valt voor beide pistes wat te zeggen.

De insteek voor deze vrouwelijke gothic horror kregen de Hammerstudio’s van een Canadese fan. Die schreef een kortverhaal waarin een Griekse gorgon – Medusa is de bekendste – het horrorweer maakte. Voor wie niet bekend is met de mythologie: wie in de starende blik van Medusa of haar twee gorgonbitches kijkt, kan volledig versteend het graf in. John Gilling werkte het idee uit tot een script, en was niet zo tevreden toen producent Anthony Nelson Keys dat script naderhand ook nog eens onder handen nam. Voor Fisher bleek het alvast een droomproject: als liefhebber van verdoemde romantiek kon hij hier alle registers opentrekken, herfstbladerencatalogus inclusief.

In het Centraal-Europa van 1910 waart in de stad Vandorf een monster rond. Op vijf jaar tijd werden zeven versteende slachtoffers gevonden. Dokter Namaroff (Cushing) houdt samen met de notabelen het potje gesloten door de ware doodsoorzaak van de gevonden slachtoffers niet te communiceren. Niet iedereen is het daar mee eens: de professorvader van een van de slachtoffers onderzoekt samen met zijn andere zoon de zaak en die twee zijn wel degelijk op de hoogte van de gorgonlegende. De reden van Namaroffs stilzwijgen is niet ver te zoeken: hij denkt immers dat de geest van de gorgon zich heeft genesteld in zijn assistente Carla (Barbara Shelley). Aangezien hij daar smoorverliefd op is, wil hij haar in de eerste plaats beschermen in plaats van een kopje kleiner te maken. Als Carla verliefd wordt op de onderzoekende professorzoon thickens the plot zoals dat heet. Lee maakt zijn opwachting als professor Carl Meister die ook in Vandorf verzeilt en lijnrecht tegenover Cushing komt te staan.

Opvallend is dat Lee en Cushing beiden tegen hun gebruikelijke karakterinvulling in acteren: Lee is ditmaal de goedzak terwijl Cushing de hond in het kegelspel is. Lee komt pas vrij laat in de film, maar amuseert zich duidelijk duchtig in zijn semiheldhaftige rol, ook al gaat hij gebukt onder een opzichtige pruik. De weinig spectaculaire make-upeffecten die tijdens de climax op het voorplan komen, zijn een aanvullende reden waarom The Gorgon her en der een stiefmoederlijke behandeling krijgt. Fair is fair, de gorgon is angstaanjagender als ze subtiel wordt belicht dan wanneer ze frontaal in beeld komt. Shelley vertolkt trouwens niet zelf de gorgon, die eer ging naar de ballerina Prudence Hyman.

Als puntje bij paaltje komt is The Gorgon zeker geen verrassende Hammertitel, maar dankzij het vakmanschap van Fisher en de solide acteerondersteuning van Lee, Cushing, Shelley en co is het er zeker eentje waar genoeg in te beleven en van te genieten valt.