De Amerikaanse machokomedie vierde hoogtij eind jaren zeventig. Een ‘pluim’ die op de hoed van Burt Reynolds kon nadat hij met Smokey and the Bandit de yeehawrednecks een bier- en boerdelirium bezorgde.

Scenarist Jeremy Joe Kronsberg had een script geschreven dat netjes bij Smokey paste: het verhaal van een prijsvechter die een orang-oetang als compagnon heeft, af te rekenen krijgt met een motorbende, jacht maakt op de vrouw van zijn dromen en tussendoor knokt en drink alsof er geen morgen meer is. Maar kijk, geen enkele studio toonde interesse in het script. Via via kwam het bij Clint Eastwood terecht, oorspronkelijk met de vraag of hij het niet kon doorspelen aan Reynolds, waarvan algemeen geweten was dat de twee dikke vrienden waren. Tot ieders verbazing liet Eastwood optekenen dat hij het project zelf zag zitten.

Een idee dat nogal velen hem uit het hoofd wilden praten, zo blijkt. Maar Eastwood hield voet bij stuk: hij wou eens zien of hij kon gedijen in een komedie en had naar eigen zeggen zin in eens iets anders. Waarop hij het tongdraaiend getitelde Every Which Way but Loose volledig naar zijn hand zette: hij gaf de regie aan zijn voormalig assistent-regisseur James Fargo die twee jaar eerder al de derde Dirty Harry The Enforcer mocht regisseren. Zijn toenmalige partner Sondra Locke verscheen voor de derde keer in twee jaar tijd aan zijn zij, en ook zijn goede vriend Geoffrey Lewis kreeg een prominente rol. Kortom, het duurde ongetwijfeld niet lang vooraleer Every Which Way but Loose meer een gezapig vriendenonderonsje werd dan een bonafide studioproject.

De vernietigende reviews achteraf waren messcherp: zo vroeg David Ansen van Newsweek zich af wat het excuus van Eastwood was om deze film te aanvaarden. De orang-oetang had naar Ansens zeggen een excuus daar hij het scenario niet kon lezen. En ja, er schort wel degelijk wat aan het script: het heeft geen momentum, de meeste grappen zijn flauw en Eastwoods standaard grimaspogingen om iets entertainend te maken van iets wat in de eerste plaats gewoon fout is, veroorzaken maar weinig rimpelingen aan het oppervlak. Al valt er misschien toch nog iets verdedigends te zeggen voor de aplomb waarmee Eastwood zich zonder vangnet smijt en voor de zich ook al smijtende country en western-soundtrack die tenminste duidelijk weet in welk milieu deze film gewet en gevet is.

Eastwood liet de kritiek alvast niet aan zijn hart komen: Every Which Way werd een megasucces in Amerika en het leek wel alsof iedere redneck op zijn minst drie keer naar de bioscoop was afgezakt om zijn fix te halen. Waardoor de prent – rekening houdend met de economische inflatieregels – eigenlijk Eastwoods meest commercieel succesvolle prent is. Van de pot gerukt is dat wel, ja. Dat succes zorgde er alvast voor dat Eastwood met een brede grijns al zijn criticasters het nakeken gaf door twee jaar later zonder schroom aan te treden in de sequel Any Which Way You Can.

En Kronsberg kreeg na deze film genoeg krediet om in 1980 te debuteren als regisseur met de apenkomedie Going Ape! met op het voorplan Tony Danza, Danny DeVito en drie orang-oetangs. Maar erg ver bleek zijn krediet niet te gaan, daar die apengeschiedenis meteen ‘s mans laatste filmische wapenfeit zou worden.