Er zijn een aantal redenen waarom je een film goed vindt of niet of waardoor hij zich onderscheidt van de rest. In de 21e eeuw gaat het niet zelden om de speciale effecten. Er zijn voorbeelden genoeg van films die nauwelijks een verhaal hebben maar die hun publiek overbluffen met de special effects. Welnu, Dogvlle heeft géén speciale effecten. Een andere keer zorgt de art director, production designer en location manager ervoor dat het er visueel goed uitziet of tenminste kan uitzien. Op die manier geven ze de man die verantwoordelijk is voor de fotografie voldoende elementen om visuele pareltjes op pellicule te zetten. Dogville daarentegen is eigenlijk niets meer dan één enkele locatie die niet groter is dan een voetbalveld, één groot toneel eigenlijk dat werd opgetrokken in een studio. Je hebt zelfs niet het grootste type verhuiswagen nodig om alles wat hierin werd neergezet op te bergen. De muziek, dat is soms ook nog een belangrijke troef. Een goede soundtrack kan ervoor zorgen dat wat op het scherm komt nog betovender wordt, nog meeslepender ook. In Dogville is nauwelijks sprake van muziek. De geluidstechnici en monteurs dienden enkel een klankspoortje te vullen en het op het goede ogenblik monteren van geluiden van deuren die worden geopend, vogeltjes die fluiten, het aankloppen aan deuren, het tikken van een klok, het stappen op grind, het blaffen van een hond,... We bedoelen het dan ook zeker niet verkeerd als we stellen dat Dogville in zekere zin dus een gehandicapte of mindervalide film is. Lars Von Trier heeft na het uitgieten van de doos met bouwstenen waarmee je een goede film kunt maken er slechts een paar van gebruikt. Scenario en acteurs, dat is het zo'n beetje...

Moedig is dit in elk geval, lovenswaardig ook. Zeker wanneer je weet dat hij er dan ook nog een marathon van bijna drie uur van maakte... We kunnen moeilijk anders dan qua aantal Filmfreak-sterren vrij gul zijn. Want Dogville mag ons dan misschien niet op het puntje van onze stoel gehouden hebben, het heeft ons verre van verveeld en we hebben de 170 en een halve minuut niet als zo immens lang ervaren als de speelduur wel zou doen vermoeden. Dogville is immers toneel, puur toneel. Op een naar toneel-maatstaven weliswaar immens podium, dat wel. Waar buiten de acteurs geen levende wezens aanwezig zijn, de hond Mozes krijgt enkel vorm door de vermelding met wit krijt of witte verf van Dog op de ondergrond. Er wordt ook enkel kunstlicht gebruikt, soms zorgt een witte lichtbundel ervoor dat de scène waarin de aandacht moet op getrokken worden letterlijk in de schijnwerper(s) wordt gezet. De lof die deze film dus verdient kan dus enkel komen van het scenario en de acteurs. Het is op zich al een prestatie om een aantal acteurs en actrices met enige naam en faam voor de Von Trier kar te spannen. Of zes weken in een hangar en in hun persoonlijke caravan/trailer op te sluiten. Bij een naam als Nicole Kidman moeten we al niet veel uitleg meer geven en Paul Bettany (A Beautiful Mind), Ben Gazzara en Stellan Skarsgard zijn voor wie regelmatig film kijkt, ook al geen onbekenden. Von Trier is een polyvalent filmmaker die meer doet dan alleen van op afstand regisseren en naar een monitor staren. Hij trekt zelf het camera-kostuum aan en is in elk proces van de realisatie van de film heel nauw betrokken. En hij heeft om verschillende redenen toch een zeker aanzien bij de mensen die de rollen moeten vertolken. De namen spreken voor zich.

Het verhaal dan. Dogville is een stadje dat bestaat uit een heel kleine en eigenlijk vrij gesloten leefgemeenschap, van het type iedereen kent iedereen dus. Wanneer op een dag ene Grace opdaagt zorgt dit voor enige ongerustheid en verwarring. Want wie is deze mysterieuze vrouw die in Dogville opduikt? Men komt te weten dat ze op de vlucht zou zijn voor een groep gangsters en dat maakt de argwaan en het aantal onbeantwoorde vragen onder de bewoners van Dogville enkel maar groter. Tom (Paul Bettany) weet de andere inwoners te overtuigen om Grace toch een kans te geven. Ze krijgt twee weken de tijd om het waar te maken en met het medeweten en de goedkeuring van alle Dogville inwoners voor de slechteriken verscholen te blijven. Maar dan komt de Politie langs die een pamflet ophangt van Grace en een tijd later bieden ook de gangsters zich aan...

Wij hebben ons ontfermd over de '2 Disc Special Edition' van de film en die is goed meegevallen. Je kan de film (her)bekijken met commentaar van Von Trier maar de échte extra's staan op het tweede schijfje. In 'Cast en crew' kan je interviews bekijken van Von Trier, Kidman, Skarsgard en nog enkele mensen van de crew. Opmerkelijk is dat Kidman hier Von Trier al de titel top-regisseur meegeeft. In het blokje 'Pre-productie' zie je hoe voor het opstarten van het project testopnames werden gemaakt met een Deense cast. Het onderstreept nog maar eens hoe on-realistisch deze manier van werken van Von Trier eigenlijk wel is. Aangezien de film in 2003 een gooi deed naar de 'Gouden Palm' in Cannes, was een special rond dit belangrijke Filmfestival ook niet onbelangrijk. Het toont niet alleen aan hoe in de Franse badstad films worden gekocht en verkocht maar geeft ook een sfeerbeeld van wat Cannes te bieden heeft. In de brok 'visual effects' zie je (al dan niet met commentaar van de 'supervisor' van deze afdeling) een woordje uitleg bij de 156 (!) verschillende camera-standpunten die in de film (konden) gebruikt worden. Ook het belang aan storyboards wordt hier onderstreept. In de verzamelde persconferenties die werden gegeven doet Nicole Kidman een opmerkelijke belofte. Bij het draaien van de camera's en het schieten van de plaatjes belooft de Australische actrice dat ze ook wil meewerken aan de trilogie. Dit betekent met andere woorden dat er nog twee van deze films zullen volgen waar ze bereid is haar medewerking aan te verlenen... Zelf hebben wij hier onze twijfels rond want dat Von Trier dit op deze manier doordrukt voor de ogen van de pers + het feit dat Kidman deze uitspraak al deed na 1 week draaien doet ons toch sterk twijfelen aan één en ander. Dogville confessions gunt je een blik achter de schermen bij wat wordt ingeleid als 16 acteurs, 1 locatie, 6 weken. Dit kleine uurtje geeft heel goed de sfeer weer bij het draaien maar toont ook aan hoe een aantal mensen echt baalden over het project waar ze aan werkten. Een houten hokje was beschikbaar voor wie eens zijn hart wilde uitstorten voor de anonimiteit van een onbemande camera, een idee die genoeg materiaal opleverde om er nog een blokje 'Confession Box' uit te sleuren. Sommige stukjes hiervan zijn/lijken heel oprecht, andere zijn dan weer echt wel grappig. Ben Gazzara tekent voor het meeste materiaal uit de laatste categorie. Probleem is natuurlijk altijd dat je niet weet in hoeverre één en ander gespeeld is of niet...

Dogville is dus een bijzondere film met een flinke brok/schijf aan goede, waardevolle extra's. En voor een aantal onder jullie misschien een eerste kennismaking met Lars Von Trier. En een Kidman zoals je die nog nooit aan het werk zag...