Vergeet Jack Sparrow en zijn kornuiten tijdens hun warrige CGI-avonturen: wie echte spanning op zee wil volgt best de avonturen van de hedendaagse piraten die vooral in de buurt van de Afrikaanse Hoorn op buit azen. Hun doelwit: rederijschepen van Westerse maatschappijen, omdat ze weten dat daar het grote geld te rapen valt. Vorig jaar kregen we in de bioscoop twee films over een kaping door Somalische piraten. Het Deense “Kapringen” deed het vooral goed in de kleinere stadsbioscopen, in de multiplexen was het aanschuiven voor deze “Captain Phillips” met Tom Hanks. Wie deze spectaculaire en groots opgezette Hollywoodbehandeling heeft gemist in de bioscoop (of hem nog eens opnieuw wil zien), kan de woelige baren nu in de thuisbioscoop bewonderen. In 4K dan nog wel: nog meer heldere beelden en een dito geluid dus.

In april 2009 vaart het Amerikaanse vrachtschip Maesk Alabama uit van de haven van Salalah in Oman. Aan boord: enkele tonnen in containers verpakte commerciële goederen en wat hulpgoederen. Het schip zet koers naar Mombasa, en vaart daarbij recht door de Afrikaanse Hoorn voorbij de kust van Somalië. Hét gebied waar je moet uitkijken voor piraten. Somalische krijgsheren sturen vanuit Somalië immers mannen uit om de schepen te kapen en de bemanning vervolgens te gijzelen in ruil voor enkele miljoenen dollars die veelal door de rederijen worden uitbetaald. Die mannen zijn geen professionele gangsters, maar eerder lokale werklozen of vissers die – in ruil voor een deel van de koek – het risico nemen om Westerse schepen te enteren. Het gros van de miljoenen komt terecht in de zak van de opdrachtgevers. Ook de Maersk Alabama komt in het vizier van Somalische piraten te liggen. Een skiff met vier man aan boord slaagt er in de Amerikaanse mastodont te enteren. De bemanning verschanst zich grotendeels in de machineruimte in de hoop daar niet te worden gevonden. Kapitein Rich Phillips (Tom Hanks) probeert met listen en uitstel de kapers uit de buurt van de machinekamer te houden, maar leider Abduwali Muse (Barkhad Abdi) laat zich niet met een kluitje in het riet sturen. Wanneer Muse alsnog wordt overmeesterd door de crew, ziet het er naar uit dat de piraten ditmaal van een kale kermis gaan thuiskomen. Muse en zijn drietal volgelingen blijken echter zeer gehaaid en de hele missie wordt nog hachelijker wanneer ze erin slagen om Phillips te gijzelen in het reddingsvaartuig van de Maersk Alabama. Het begin van een kat-en-muisspel waarin uiteindelijk de Navy SEALs als moderne cavalerie mogen optreden …

“Captain Phillips” mag dan wel grossieren in potige actiescènes, het blijft in de eerste plaats een serene film. Regisseur Peter Greengrass bewees met “Bloody Sunday” en “United 93” een goede keuze te zijn als het aanomt op reconstructies van ware feiten. Met “Bourne 2 & 3” liet hij zien het blockbustergenre waardig te zijn. Voeg die twee samen en je weet meteen waarom hij de geschikte man was om dit project in de juiste banen te leiden. Binnen zijn oeuvre leunt “Captain Phillips” het dichtst aan bij “United 93”: een film die je niet zozeer moet zien om wat er gaat gebeuren (de afloop is op voorhand bekend voor wie de actualiteit volgt), eerder om hoe alles in beeld is gebracht. “Captain Phillips” is cinema met een grote C: Greengrass filmde het merendeel op echte schepen – in de Middellandse Zee voor de kust van Malta om precies te zijn - en dat zorgt voor een levensecht realisme. De scène waarin de Maersk wordt geënterd moet qua intensiteit zelfs niet onderdoen voor de degen en dolk-klassiekers uit Hollywoods Gouden Jaren. Piratenromantiek is er echter niet bij: “Captain Phillips” is een hot topic prent die – zonder echt prekerig te worden – laat zien hoe de moderne piraterij een uitwas is van de scheefgetrokken toestand tussen het rijke westen vs het arme zuiden. En hoe de kapers eigenlijk ook maar arme dutsen zijn die voor de kar van corrupte krijgsheren worden gespannen.

Eveneens vier sterren voor de extra’s. Soms heb je immers genoeg aan een audiocommentaar en een heldere documentaire om heel wat nuttige info over het productieproces te weten te komen. Wie het niet ziet zitten om twee uur lang naar Greengrass te luisteren (ondertiteling is aanwezig) kan terecht bij de making of-documentaire 'Capturing Captain Phillips' die in een stuk of in drie aparte delen te bekijken is. In 'Embarkation' staan de makers stil bij het ware verhaal van hedendaagse piraterij. We zien hoe het project drie jaar na de feiten werd opgestart, hoe de acteurs zich voorbereidden op hun rol en hoe Greengrass’ stijl doorslaggevend was voor de look en feel van de prent.

In 'Full Ahead' komen de echte opnames aan bod: hoe gingen de cast en crew met elkaar om aan boord van het schip, hoe belangrijk was de authenticiteit voor Greengrass, hoe kwamen de stunts tot stand … deze en andere vragen worden netjes beantwoord. En in 'Stand Fast' ten slotte zien we hoe de scènes in de reddingsboot werden gefilmd en wordt de rol van het Amerikaanse leger verder toegelicht. Aan deze docu werkte ook de echte kapitein Phillips mee: over de onenigheid met de crew wordt uiteraard met geen woord gerept. Als filmtechnisch logboek biedt 'Capturing Captain Phillips' een uitstekende toevoeging aan een al even uitstekende film.